кандэ́ла

‘адзінка сілы святла’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. кандэ́ла кандэ́лы
Р. кандэ́лы кандэ́л
Д. кандэ́ле кандэ́лам
В. кандэ́лу кандэ́лы
Т. кандэ́лай
кандэ́лаю		 кандэ́ламі
М. кандэ́ле кандэ́лах

Крыніцы: nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

кандэ́ла, ‑ы, ж.

Асноўная адзінка сілы святла ў Міжнароднай сістэме адзінак; свяча.

[Ад лац. candela — свяча.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Кандэла 9/437, гл. Свечка

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

кандэла

т. 7, с. 582

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

кандэ́ла

(лац. candela = свяча)

асноўная адзінка сілы святла ў Міжнароднай сістэме адзінак (СІ), роўная сіле святла выпраменьвальніка, што мае тэмпературу зацвердзявання плаціны пры нармальным ціску.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Кандэла Фелікс

т. 7, с. 582

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЛА́МБЕРТ,

пазасістэмная адзінка яркасці. Названа ў гонар І.Г. Ламберта. Абазначаецца Лб. Выкарыстоўваецца для вызначэння яркасці паверхняў, якія свецяцца за кошт рассеянага святла. 1 Лб (стары) = 3,183∙10​3 Кд/м​2 = 0,3183 сб (да 1948); 1 Лб (новы) = З,99∙10​3 кд/м​2 = 0,3199 сб. Гл. таксама Кандэла, Стыльб.

т. 9, с. 115

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

стыльб

(гр. stilbo = ззяю)

адзінка яркасці, роўная яркасці паверхні плошчай 1 см​2 у перпендыкулярным да яе напрамку пры сіле святла 1 кандэла.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

све́чка ж.

1. Kerze f -, -n, Licht n -es, -er;

ёлачныя све́чкі (Chríst)báumkerzen [k-] pl;

васко́вая све́чка Wáchslicht n, Wáchskerze f -;

2. эл. уст. (кандэла) Kérze f;

ля́мпачка на 40 све́чак уст. éine Lámpe von 40 Kérzen;

3. тэх. Kérze f -;

све́чка запа́львання Zündkerze f;

4. мед. Stúhlzäpfchen n -s, -, Zäpfchen n, Suppositórium n -s, -ri¦en і -ria

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)