ка́менный

1. (о здании из камня или кирпича) мурава́ны;

ка́менный дом мурава́ны дом;

ка́менная стена́ мурава́ная сцяна́, мур;

2. в др. знач. каме́нны;

ка́менная соль каме́нная соль;

ка́менный у́голь каме́нны ву́галь;

ка́менный век ист. каме́нны век;

ка́менный мост каме́нны мост;

ка́менная насти́лка брук;

ка́менные поро́ды геол. каме́нныя паро́ды;

ка́менные рабо́ты каме́нныя рабо́ты;

ка́менная ба́ба каме́нная ба́ба;

ка́менный мешо́к каме́нны мяшо́к;

как за ка́менной стено́й як за муравана́й (каме́ннай) сцяно́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

каменный

Том: 14, старонка: 247.

img/14/14-247_1611_Каменный.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

каме́нны в разн. знач. ка́менный;

~нная соль — ка́менная соль;

к. ву́галька́менный у́голь;

к. векка́менный век;

к. мяшо́кка́менный мешо́к;

як за ~ннай сцяно́й — как за ка́менной стено́й;

як на ~нную гару́ (апіра́цца) — как на ка́менную го́ру (опира́ться);

~ннае — сэ́рца ка́менное се́рдце

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мурава́ны ка́менный, кирпи́чный;

як за ~най сцяно́й — как за ка́менной стено́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

низ ніз, род. ні́зу м.; спод, род. спо́ду м.;

в са́мом низу́ у са́мым ні́зе (спо́дзе);

в до́ме низ ка́менный у до́ме ніз мурава́ны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ву́галь, -ля м.

1. у́голь;

драўня́ны в. — древе́сный у́голь;

каме́нны в.ка́менный у́голь;

бе́лы в. — бе́лый у́голь;

блакі́тны в. — голубо́й у́голь;

бу́ры в. — бу́рый у́голь;

2. (кусок обгоревшего дерева) у́голь, уголёк

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насти́л м.

1. (действие) машчэ́нне, -ння ср., намо́шчванне, -ння ср., насціла́нне, -ння ср., насці́л, -лу м.; накрыва́нне, -ння ср.; кла́дка, -кі ж.; брукава́нне, -ння ср., забруко́ўванне, -ння ср.; см. настила́ть 2;

2. (настланное) насці́л, -лу м.; (помост) памо́ст, -ту м.; (каменный) брук, род. бру́ку м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насти́лка ж.

1. (действие) насціла́нне, -ння ср.; машчэ́нне, -ння ср., намо́шчванне, -ння ср., насці́л, -лу м.; пакрыва́нне, -ння ср.; кла́дка, -кі ж.; брукава́нне, -ння ср., забруко́ўванне, -ння ср.; см. настила́ть;

2. (то, что настлано) насці́л, -лу м.; (помост) памо́ст, -ту м.; (каменный) брук, род. бру́ку м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ка́мень, ка́мінь, ка́мынь, ка́мэнь ’цвёрдая горная народа ці абломак з яе рознай велічыні і формы’, ’абточаны камень у жорнах’ (Сл. паўн.-зах., ТСБМ, Сержп. Прымхі; Бяльк.; драг., Жыв. сл.; Федар. I; Бес., Яруш., Яшк.), каме́нне (зб.) ’камяні’ (ТСБМ, Радч., Сержп.; стаўбц., Нар. словатв.; Яшк., Гарэц.; мсцісл., З нар. сл.), каміене (Бес.), каме́ння ’тс’ (бяльк.), каме́чо, каме́чча ’тс’ (слонім., Жыв. сл.; гродз., З нар. сл.; Сл. паўн.-зах.; свісл., Сцяшк. Сл.); каме́ньчык ’малы камень’ (Сержп. Прымхі; Бяльк., Янк.), ’костачка ў сліве, вішні’ (браг., Нар. словатв.; Ян., Янк. 2; нараўл., Мат. Гом.), камянёк ’тс’ (полац. Янк. 2); каме́ньчыкі ’гульня’ (гродз., Нар. словатв.); ка́мень ’мера вагі (≈ 10 кг, ≈ 1 кг)’ (Інстр. III); камяны́ ’зроблены з каменя’ (КЭС, лаг.), каме́нный ’тс’ (Бяльк.), каме́нны ’з каменя або з цэглы зроблены’ (ТСБМ, Сцяшк.); каме́нык ’крэпкі хлопчык’ (Бяльк.); ка́менка, ка́мінка ’печ з камення (у лазні)’ (ТСБМ, Бяльк., Сцяц.; усх., КЭС); укр. ка́мінь, рус. ка́мень, польск. kamień, н.-луж., в.-луж. kamjeń, палаб. komói, чэш. kámen, славац. kameň, славен. kámen, серб.-харв. ка̏мен, макед., балг. камей, ст.-слав. камы. Прасл. kamy (род. kamaee). Блізкія і.-е. адпаведнікі: літ. akmuõ (akmeñs), лат. akmens ’тс’, ст.-інд. áśmā, áśrnan‑ ’камень’, ’неба’, авест. asman‑ ’тс’, ст.-грэч. ἄκμών ’кавадла’, ’неба’ < і.-е. *akʼ/*okʼ (Слаўскі, 2, 37–38). Фасмер (2, 173–174) далучае да і.-е. яшчэ ст.-в.-ням., ст.-сакс. hamar, ст.-ісл. hamarr ’молат’ (параўн. Мартынаў, Слав. акком., 160–161).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мяшо́к, -шка́ м.

1. мешо́к; (из рогожи, бумаги) кулёк, куль;

2. (мера) мешо́к;

м. бу́льбы — мешо́к карто́феля;

3. перен., разг. (о неповоротливом человеке) мешо́к;

4. перен. (полное окружение войсковых частей) мешо́к, котёл;

~шкі́ пад вача́мі — мешки́ под глаза́ми;

купі́ць ката́ ў ~шку́ — купи́ть кота́ в мешке́;

каме́нны м.ка́менный мешо́к;

шы́ла ў ~шку́ не схава́ешпосл. ши́ла в мешке́ не утаи́шь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)