каба́т

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. каба́т каба́ты
Р. каба́та каба́таў
Д. каба́ту каба́там
В. каба́т каба́ты
Т. каба́там каба́тамі
М. каба́це каба́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

каба́т м., уст. душегре́йка ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

каба́т, ‑а, М ‑баце, м.

Уст. Род жаночай цёплай камізэлькі, безрукаўка. З блакітнага, аксаміту кабаты былі зашнураваны ззаду. Белыя рукавы сподніх блузак мелі шмат вышыўкі. Чорны. [Бабка] носіць спадніцу і зверху сарочкі нейкую камізэльку, якую заве кабатам. Якімовіч.

[Укр. кабат з перс.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кабат,

гарсэт.

т. 7, с. 383

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Кабат,

італьянскія мараплаўцы.

т. 7, с. 383

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

каба́т м уст (жаночая безрукаўка) wárme ärmellose Wéste

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

каба́т

(венг. kabāt, ад перс. käbá)

цёплая жаночая кофта без рукавоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Каба́т ’жаночая цёплая камізэлька; безрукаўка’ (БРС, Бяльк., Гарэц., Грыг., Інстр. I, Касп., Малч., Мат. АС, Мат. Гом., Мядзв., Нас., Некр., Рам., Серб., Сержп. Грам., Шн. 3, Ян., Янк. 3., Яруш.), ’рознае адзенне’ (Жыв. сл.), ’сукенка’ (Касп.), ’безрукаўка’ (капыл., КЭС), ’дзіцячая кофтачка на падбіўцы’ (Шатал.). Укр. кабат ’куртка, кафтан’, рус. кабат ’куртка, кофта’, рус. зах.-бран. кабат ’ліф, верхняя частка сарафана’, польск. kabat ’кафтан’, в.-луж. kabat ’кафтан’, чэш. kabát ’паліто’, славац. kabat (у розных значэннях, напр. ’спадніца’ (Kalal)). У паўдн.-слав. мовах запазычана іншым шляхам, пра што сведчыць фанетыка слова: балг. кавад, кават, кавак, серб.-харв. ка̏ва̄д, якія з перс. kabā ’кафтан’ пры пасрэдніцтве с.-грэч., н.-грэч. моў, гл. БЕР, 2, 119. Відаць, перс. форма з’яўляецца крыніцай і для зах.-еўрап. слоў, аднак няясным застаецца шлях запазычання. Для бел. слова таксама існуе праблема непасрэднай мовы-крыніцы. Рус. кабат вядома на поўначы і на сумежжы з беларускай тэрыторыяй. Яно можа разглядацца як пранікненне з бел. гаворак. Некаторыя значэнні польскага слова (’верхняя вопратка’ і, напрыклад, паводле WIEP-ill. kabat ’кафтан, пераважна жаночы’), а таксама распаўсюджанае слова на беларускай тэрыторыі дазваляюць меркаваць, што крыніцай запазычання быў польскі перыферыйны дыялект. На карысць гэтага наяўнасць слова ў сумежных літоўскіх гаворках са значэннямі ’сукенка без рукавоў’ (kabãčius) і ’жаночы кафтанны (kóbotas).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кацаве́йка, ‑і, ДМ ‑вейцы; Р мн. ‑веек; ж.

Кароткая кофта на ваце, футры або на падкладцы; кабат з рукавамі. Футравая кацавейка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

душегре́йка и душегре́я ж., уст. душагрэ́йка, -кі ж., каба́т, -та м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)