и́стина

1. і́сціна, -ны ж.;

расходи́ться с и́стиной не адпавяда́ць і́сціне;

2. (правда) пра́ўда, -ды ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

истина

Том: 14, старонка: 185.

img/14/14-185_1229_Истина.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

і́сціна ж., в разн. знач. и́стина;

не адпавяда́ць ~не — расходи́ться с и́стиной;

абсалю́тная і. — абсолю́тная и́стина;

адно́сная і. — относи́тельная и́стина;

крытэ́рый ~ны — крите́рий и́стины;

а́збучная і.а́збучная и́стина

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

І́сціна ’праўда’ (ТСБМ, Бяльк.), ’пазыка без працэнтных нарашчэнняў або сума чыстага падатку без пені’ (Бяльк.), ’ісцінны, сапраўдны доўг’ (Шат.), истина ’чысты капітал’ (Шн., 2, 403), и́сцинна ’праўда’, ’сапраўдная колькасць чаго-н. узятага ці пазычанага’ (Нас.). Рус. и́стина ’праўда’, дыял. и́стинник ’наяўныя грошы, капітал’, ’першапачатковая сума крэдыту без працэнтаў’, укр. їстина ’капітал, асноўны капітал’, ’ісціна’ (Грынч.), польск. iścina ’сапраўднасць, сутнасць’, ’уласнасць’, ’наяўнасць’, чэш. jistina ’наяўнасць, капітал’, славац. istina ’тс’, славен. îstina ’праўда’, ’асноўны капітал’, серб.-харв. и̏стина ’праўда’, балг. и́стина ’тс’, макед. истина ’тс’. Ст.-слав. истина ’праўда, сапраўднасць’, ’дакладнасць’, ст.-рус. истина, истинна ’праўда’, ’сапраўднасць’, ’справядлівасць’, ’сапраўдная колькасць тавараў, грошай (без прыбытку)’, ст.-бел. истина ’праўда’. Прасл. вытворнае з суф. ‑ina (Мейе, Études, 450–452) ад *jьstъ (гл. існы). Трубачоў, Эт. сл., 8, 242; Фасмер, 2, 142; Слаўскі, 1, 472 (семантычны пераход ’правільнасць, праўда’ → ’рэч правільная, сапраўдная, істотная, галоўная, якая забяспечвае’; параўн. лац. capitalis ’галоўны’ — капітал); Шанскі, 2, I, 131 (запазычанне са ст.-слав.). Няма падстаў лічыць бел. слова запазычаным з рускай (як Крукоўскі, Уплыў, 34).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

объекти́вный аб’екты́ўны;

объекти́вная и́стина аб’екты́ўная і́сціна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

а́збучны прям., перен. а́збучный;

~ная і́сцінаа́збучная и́стина

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

агульнавядо́мы общеизве́стный; (элементарный — ещё) а́збучный;

~мая і́сцінаа́збучная и́стина

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

а́збучный

1. а́збучны;

2. перен. а́збучны, элемента́рны; (общеизвестный) агульнавядо́мы;

а́збучная и́стина а́збучная і́сціна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прапісны́ в разн. знач. прописно́й;

п. лісто́к — прописно́й листо́к;

а́я і́сціна (мара́ль) — прописна́я и́стина (мора́ль)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

непрело́жный непару́шны; (неуклонный) няўхі́льны; (неизменный) нязме́нны; (непоколебимый) непахі́сны; (неоспоримый) бясспрэ́чны;

непрело́жная и́стина бясспрэ́чная і́сціна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)