зубні́к

‘расліна’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. зубні́к зубнікі́
Р. зубніку́ зубніко́ў
Д. зубніку́ зубніка́м
В. зубні́к зубнікі́
Т. зубніко́м зубніка́мі
М. зубніку́ зубніка́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зубні́к

‘зубны ўрач’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. зубні́к зубнікі́
Р. зубніка́ зубніко́ў
Д. зубніку́ зубніка́м
В. зубніка́ зубніко́ў
Т. зубніко́м зубніка́мі
М. зубніку́ зубніка́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зубні́к I, -ка́ м., разг. (зубной врач) зубни́к

зубні́к II, -ку́ бот. ске́рда ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зубні́к 1, ‑а, м.

Разм. Зубны ўрач.

зубні́к 2, ‑у, м.

Аднагадовая або шматгадовая травяністая расліна сямейства складанакветных з жоўтымі кветкамі, сабранымі ў суквецце.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Зубнік (род раслін) 4/601—602

- » - дахавы 4/601 (іл.)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

зубнік

т. 7, с. 116

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ске́рда ж., бот. зубні́к, -ку́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

dentysta

м. зубны ўрач; стаматолаг; зубнік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Скрыпушка ‘смалёўка, Silene cucubalus Wib.’ (Кіс.), скрыпу́ха ‘скрыпень’ (Сл. ПЗБ), укр. дыял. скрипухазубнік, Crepis L.’. Польск. skrzypka ‘ляскаўка, Silene inflata L.’, паводле Варш. сл., паходзіць ад skrzyp ‘скрып’, што, відаць, суадносіцца з іншымі назвамі — за́ячча капу́ста, рус. за́ячья капу́ста, паралельныя да назваў ад кораня скрып‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ДЗЬМУХАВЕ́Ц, адуванчык (Tanaxacum),

род кветкавых раслін сям. астравых. Каля 2000 відаў. Пашыраны ў халодных, умераных і субтрапічных паясах, у высакагор’і тропікаў. На Беларусі больш за 10 відаў, з якіх найб. вядомы Дз. лекавы (T. officinale). Нар. назвы малачай, багатка, коцікі, папок, дмухель, зубнік, жоўтая цыкор’я. Расце каля жылля, уздоўж дарог, на агародах, палях, лугах і інш. У якасці тэхн. (для атрымання натуральнага каўчуку) расліны раней вырошчвалі Дз. кок-сагыз (T. kok-saghyz).

Шматгадовыя травяністыя расліны са стрыжнёвым коранем і бязлістымі, полымі ўнутры сцябламі (стрэлкамі) выш. 10—30 см. Лісце ў прыкаранёвай разетцы, ланцэтнае, зубчастае, паступова звужанае ў чаранок. Кветкі двухполыя, звычайна жоўтыя, радзей белыя і ружовыя, сабраны ў адзіночныя верхавінкавыя кошыкі. Плод — сямянка, з носікам і чубком. Лек., кармавыя, меданосныя, харч. і тэхн. расліны. Карані выкарыстоўваюцца для ўзбуджэння апетыту, як сурагат кавы, лісце на салату, кветкавыя кошыкі — для прыгатавання варэння, напіткаў і інш.

Г.У.Вынаеў.

Дзьмухавец лекавы.

т. 6, с. 126

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)