Зо́ры

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Зо́ры
Р. Зо́р
Зо́раў
Д. Зо́рам
В. Зо́ры
Т. Зо́рамі
М. Зо́рах

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Зоры (в.) 4/598; 11/265 (к.); 11/266

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

зара́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. зара́ зо́ры
Р. зары́ зо́р
Д. зары́ зо́рам
В. зару́ зо́ры
Т. заро́й
заро́ю		 зо́рамі
М. зары́ зо́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

непага́сны, -ая, -ае (высок.).

Такі, што не гасне, якога нельга пагасіць.

Непагасныя зоры.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

залаці́сты, -ая, -ае.

Колеру золата, з бліскуча-жоўтым адлівам.

Залацістыя зоры.

Залацістыя валасы.

|| наз. залаці́стасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зара́, -ы́, мн. зо́ры і (з ліч. 2, 3, 4) зары́, зор, ж.

1. Яркая афарбоўка гарызонту перад усходам і пасля заходу сонца.

Вячэрняя з.

Ад зары да зары (увесь дзень або ўсю ноч). Ні свет ні з. (надта рана).

2. перан. Пачатак, зараджэнне чаго-н. радаснага.

На зары цывілізацыі.

З. свабоды.

3. Ранішні або вячэрні ваенны сігнал.

Іграць зару.

4. звычайна мн. Зорка.

Ужо ў небе зазіхацелі зоры.

|| прым. заравы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

З. захад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адзіхаце́ць, ‑ціць; зак.

Перастаць зіхацець. Адзіхацелі зоры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Сяхаціць, сяхоті́ты ’бліскаць; блішчаць’, сяхо́тня ’маланка’ (Сл. Брэс.), сяхоты́ты ’ззяць’: зоры сяхотят (кам., ЖНС). Гл. зіхацець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́свеціцца, ‑свеціцца; зак.

Пачаць свяціцца. У небе высвеціліся зоры. Выплыў месяц. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Трамаце́ць ’мігцець (пра зоры на марозе)’ (ваўк., Сл. ПЗБ), ’пералівацца (пра кветкі)’ (ваўк., ЛА, 2), ’ззяць’ (узд., Сл. ПЗБ). Дзеяслоў шматразовага дзеяння ад трамце́ць, трымцець, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)