пластычныя змазкі

т. 12, с. 411

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

зма́зка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. зма́зка зма́зкі
Р. зма́зкі зма́зак
Д. зма́зцы зма́зкам
В. зма́зку зма́зкі
Т. зма́зкай
зма́зкаю		 зма́зкамі
М. зма́зцы зма́зках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

аўто́л, ‑у, м.

Нафтавае масла для змазкі аўтамабільных і трактарных рухавікоў.

[Складанаскарочанае слова: аўт(амабіль) і лац. ol(eum) — алей.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зма́зачны, ‑ая, ‑ае.

Прызначаны для змазкі, змазвання. Змазачны матэрыял. Змазачны рэзервуар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мазь, -і, Т ма́ззю, мн. -і, -ей і -яў, ж.

1. Сумесь тлушчу з лекавымі сродкамі для націрання або намазвання.

Цынкавая м.

2. Густое тлустае рэчыва для змазкі чаго-н.

М. для абутку.

Лыжная м.

◊

На мазі́ (разм.) — блізка да ажыццяўлення, завяршэння.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

саля́равы, ‑ая, ‑ае.

У выразе: саляравае масла — прадукт перагонкі нафты, які выкарыстоўваецца як паліва для дызеляў, рэчыва для змазкі механізмаў і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аўто́л

[ад аўт(амабіль) + -ол]

нафтавае масла для змазкі аўтамабільных і трактарных рухавікоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

зма́зка, ‑і, ДМ ‑зцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. змазаць і змазацца (у 1 знач.).

2. Рэчыва, якім што‑н. змазваюць. Лыжная змазка. □ Дол.. быў утаптаны і стракаты ад плямаў гаручага і змазкі. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лубрыка́тар

(ад лац. lubricare = рабіць слізкім)

прыбор для аўтаматычнай змазкі пад ціскам дэталей машын і механізмаў, якія труцца.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Саля́рка ’саляравае масла’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ). Кандэнсацыя словазлучэння саля́равае масла ’прадукт перагонкі нафты, які выкарыстоўваецца як паліва для дызеляў, рэчыва для змазкі механізмаў і пад.’, дзе саляравае ад лац. solaris ’сонечны’ < sol ’сонца’ (Голуб-Ліер, 445). У беларускай, хутчэй за ўсё, непасрэднае запазычанне з рус. соля́рка ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)