ЗВО́НАК Алесь

(Пётр Барысавіч; 14.2.1907, Мінск — 2.2.1996),

бел. паэт. Скончыў БДУ (1931). Узначальваў Полацкую філію «Маладняка». Працаваў на Бел. радыё, у АН Беларусі, рэдакцыі газ. «Літаратура і мастацтва». У 1936 беспадстаўна арыштаваны, асуджаны на 10 гадоў. Пакаранне адбываў у Магаданскай вобл. Рэабілітаваны ў 1954. Друкаваўся з 1925. Раннія зб-кі паэзіі «Буры ў граніце» (1929), «На лініі агню!» (1932), «Мая Радзіма» (1935), паэмы «Каршун» (1930) і «Загай» (1931) вызначаюцца рамантычнай узнёсласцю, квяцістасцю стылю, імкненнем да абагульненага паказу рэчаіснасці. Асн. матывы кніг «Табе адной» (1957), «Запаветнае» (1961), «Россып» (1967), «Прадчуванне» (1974), «Санеты» (1982), «Ружовая чайка» (1985), «Святлацені» (1992, Дзярж. прэмія Беларусі 1992) — паэтызацыя працы і прыроды, філас. роздум пра жыццё, час, каханне і смерць. Выступаў у галіне крытыкі, драматургіі тэатра і кіно. Аўтар кн. артыкулаў і ўспамінаў «Неспакойныя сэрцы» (1973), п’есы «Навальніца будзе» (паводле трылогіі Я.Коласа «На ростанях», пастаўлена Бел. т-рам імя Я.Коласа, 1959), сцэнарыяў навук.-папулярных фільмаў «Якуб Колас» (1962), «Вобразы і думы» (1965). Пераклаў на бел. мову «Дуэль. Іоныч» А.Чэхава (1931), «Апошні з Удэге» А.Фадзеева (з Хведаровічам, 1935), «Віцязь у тыгравай шкуры» Ш.Руставелі (з Хведаровічам, 1966) і інш.

Тв.:

Выбр. тв. Т. 1—2. Мн., 1977;

Сябрына: Выбр. тв. Мн., 1987.

А.Звонак.

т. 7, с. 40

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Звонак А. (П. Б.) 1/238; 2/64, 211, 220, 247, 362, 514; 3/311, 315, 442, 464; 4/40, 308, 546—547, 550; 5/196; 6/320, 426, 430, 563; 7/552; 8/499, 543, 577, 626, 640; 9/193, 352, 574; 10/126, 328, 329, 372, 526; 11/49, 249, 276, 397; 12/450, 555, 558 (іл.), 559, 573, 575, 576, 625, 676

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

зво́нка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. зво́нка зво́нкі
Р. зво́нкі зво́нак
Д. зво́нцы зво́нкам
В. зво́нку зво́нкі
Т. зво́нкай
зво́нкаю
зво́нкамі
М. зво́нцы зво́нках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

імша́ра, ‑ы, ж.

Мохавае балота. Па імшарах тонкіх — Журавінаў жар. Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наваро́джаны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і нованароджаны. Сталіца навароджанай дзяржавы, Уздымай высока свой дзяржаўны сцяг!.. Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паро́ша, ‑ы, ж.

Снег, які толькі што выпаў. Снег засыпле белаю парошаю Сцежак след, пракладзены ў трысці. Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бесказы́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Шапка без казырка, звычайна ў маракоў. Ідуць у белых бесказырках Па набярэжнай маракі. Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фасфары́сты, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае ў сваім складзе фосфар. Фасфарысты чыгун.

2. Тое, што і фасфарычны. Фасфарыстыя хвалі шуршаць за кармой. Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

званко́вы 1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да звонак, звонкі. Званковы валет. Званковая дзевятка.

званко́вы 2, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да званка. Званковая кнопка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каро́ль м. König m -s, -e (тс. шахм., карт.);

шах і мат каралю́ шахм. Schach und matt dem König;

кар зво́нак карт. Krokö nig m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)