зварухну́ць гл. варушыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зварухну́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. зварухну́ зварухнё́м
2-я ас. зварухне́ш зварухняце́
3-я ас. зварухне́ зварухну́ць
Прошлы час
м. зварухну́ў зварухну́лі
ж. зварухну́ла
н. зварухну́ла
Загадны лад
2-я ас. зварухні́ зварухні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час зварухну́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зварухну́ць сов., однокр. шевельну́ть; дви́нуть; (о траве, листве и т.п.) шелохну́ть;

ве́цер не ~ну́ў травы́ — ве́тер не шелохну́л травы́;

◊ па́льцам не з. — па́льцем не шевельну́ть (не дви́нуть)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зварухну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

1. каго-што. Прывесці ў лёгкі рух; скалыхнуць. І як вокам азірнуць — Збожжа, збожжа, збожжа, Нават вецер зварухнуць Каласы не можа... Грахоўскі. // перан. Заклікаць да дзеяння. Папрацавалі мы нямала, Каб зварухнуць, падняць народ. Бітэль.

2. чым. Паварушыць, кіўнуць. Ніводным плаўніком не зварухнуў [шчупак]. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

варушы́ць, -рушу́, -ру́шыш, -ру́шыць; незак.

1. каго-што. Дакранаючыся да чаго-н., прыводзіць у рух.

Вецер варушыць траву.

2. чым. Рухаць павольна, злёгку.

В. губамі.

В. мазгамі (перан.: разважаць, думаць; разм., жарт.).

3. што. Злёгку разграбаць, пераварочваць.

В. сена.

|| зак. разварушы́ць, -рушу́, -ру́шыш, -ру́шыць; -ру́шаны (да 3 знач.) і паварушы́ць, -рушу́, -ру́шыш, -ру́шыць.

|| аднакр. варухну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 і 2 знач.), зварухну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 і 2 знач.) і паварухну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 2 знач.).

◊

Вухам не варухнуць (разм.) — не звярнуць ніякай увагі на чые-н. словы, дзеянні і пад.

|| наз. варушэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ворохну́ть сов., однокр., обл. варухну́ць, зварухну́ць, паварушы́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заварушы́ць, ‑рушу, ‑рушылі, ‑рушыць; зак., што або чым.

Пачаць варушыць. // Варухнуць, зварухнуць. Заварушыць пальцамі. □ Ціхі ветрык заварушыў кусты. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скалыхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.

1. Зварухнуць, захістаць, прымусіць калыхацца.

Вецер скалыхнуў жыта.

С. калыску (гайдануць з боку ў бок).

2. перан. Усхваляваць, узрушыць; парушыць спакой.

Навіна скалыхнула народ.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

звару́шлівы, ‑ая, ‑ае.

Здольны зварухнуць, заварушыць. Зварушлівы ветрык. // перан. Здольны ўсхваляваць, расчуліць або такі, які лёгка ўзбуджаецца, расчульваецца. Зварушлівая натура. Зварушлівы ўчынак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шелохну́ть сов.

1. (слегка шевельнуть) зварухну́ць, шавяльну́ць;

2. (произвести шум) ша́снуць, зашамаце́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)