збо́ку, прысл.

1. З краю, не ў сярэдзіне, не ў цэнтры.

З. ад дарогі.

Стаць з.

2. З месца, аддаленага ад каго-, чаго-н.

Адысці ўбок і назіраць з.

Калі глядзець на гэта з., дык здаецца, што ўсё тут добра (перан.).

3. у знач. прыназ. з Р. Побач з кім-, чым-н., паблізу каго-, чаго-н.

З. дарогі.

◊

Збоку прыпёка (разм.) — пра каго-, што-н. пабочнае, лішняе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

збо́ку

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
збо́ку - -

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

збо́ку

прыназоўнік

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

збо́ку

1. нареч. сбо́ку;

хлеб зацві́ў з. — хлеб запле́сневел сбо́ку;

2. нареч., прям., перен. в стороне́;

ха́та стаі́ць з. — изба́ стои́т в стороне́;

3. в знач. предлога с род. сбо́ку от; в стороне́ от;

з. даро́гі — сбо́ку (в стороне́) от доро́ги;

◊ з. прыпёку — погов. сбо́ку припёка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

збо́ку, прысл.

1. З краю, не ў сярэдзіне, не ў цэнтры. Збоку ад дарогі. □ Недзе далёка збоку, на левым краі, за ракою засакатаў кулямёт. Краўчанка. У цэнтры сядзіць суддзя — высокі мужчына з дабрадушным тварам. Паабапал яго — два народныя засядацелі. А збоку за сталом — сакратарка. Дадзіёмаў. // Побач, поплеч. Разам з маці, Галейша Ганнай, выйшлі і сталі моўчкі збоку Жэня, Міця і Соня. Пальчэўскі.

2. З месца, аддаленага ад каго‑, чаго‑н. Хлопцы не раз бачылі трактары на полі. Але там яны глядзелі на іх збоку. Якімовіч. Збоку ўсё было падобна на вялікі цыганскі табар. Лынькоў. // перан. З пазіцыі старонняга, незацікаўленага чалавека. Так, збоку, новымі вачамі глядзела [Галя] сёння і на свой цэх, на людзей, з якімі працуе ўжо некалькі год. Арабей. — Канечне, — кажа [Мурашова], — збоку ўсё вельмі лёгка здаецца. Скрыган.

3. у знач прыназ. з Р. Побач з кім‑, чым‑н., паблізу каго‑, чаго‑н. Дзед моўчкі смокча сваю самаробную арэхавую люльку на ўслоне збоку стала. Якімовіч.

•••

Збоку прыпёку — пра каго‑, што‑н. зусім непатрэбнае, лішняе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

збо́ку прысл.

1. von der Séite, an der Séite, séitlich; danében (поруч, побач);

2. прыназ. nében (A, D);

◊

збо́ку прыпёку únpassend, ǘberflüssig

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

збоку

Том: 12, старонка: 35.

img/12/12-035_0180_Збоку.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

збо́ку-прыпёку

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
збо́ку-прыпёку - -

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сбо́ку нареч. збо́ку;

стать сбо́ку стаць збо́ку;

вид сбо́ку від збо́ку.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вчу́же нареч., разг. збо́ку.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)