заўважа́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
заўважа́ю |
заўважа́ем |
| 2-я ас. |
заўважа́еш |
заўважа́еце |
| 3-я ас. |
заўважа́е |
заўважа́юць |
| Прошлы час |
| м. |
заўважа́ў |
заўважа́лі |
| ж. |
заўважа́ла |
| н. |
заўважа́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
заўважа́й |
заўважа́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
заўважа́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
заўважа́ць несов.
1. замеча́ть, примеча́ть;
2. (делать замечание) замеча́ть;
3. (обнаруживать какое-л. свойство) замеча́ть, подмеча́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заўважа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да заўважыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заўва́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак.
1. каго-што і са злуч. «што», «як». Убачыць, падмеціць, выявіць.
З. агеньчык удалечыні.
З., што слухачы стаміліся.
Не заўважылі, як даехалі да вёскі.
2. каго-што. Адзначыць, запомніць па якіх-н. прыметах.
З. месца ў кустах, дзе ляжаў ранены.
3. Сказаць што-н., уставіць у размову. «Яно так і ёсць на самай справе», — заўважыў старшыня.
|| незак. заўважа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заўважа́ць, заўва́жыць
1. (убачыць, адчуць, пачуць) bemérken vt; hören vt, séhen* vt, fühlen vt;
2. (звярнуць увагу) bemérken vt; beáchten vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
чуццё, -я́, н.
1. Здольнасць жывёл адшукваць, заўважаць што-н. органамі пачуццяў, пераважна нюхам.
2. перан. Здольнасць чалавека разумець, угадваць, заўважаць што-н.
Прафесійнае ч.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заўва́жваць несов., см. заўважа́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
назіра́льнасць, -і, ж.
Здольнасць бачыць, заўважаць факты, з’явы, якіх не бачаць, не заўважаюць іншыя.
У мастака добрая н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
подмеча́ть несов. падмяча́ць; (замечать) заўважа́ць, прымяча́ць, разг. прыкмяча́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
слепата́, -ы́, ДМ -паце́, ж.
1. Поўная або частковая адсутнасць зроку.
С. на правае вока.
2. перан. Няўменне заўважаць, правільна разумець, разбірацца ў чым-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)