заці́хнуць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. заці́хну заці́хнем
2-я ас. заці́хнеш заці́хнеце
3-я ас. заці́хне заці́хнуць
Прошлы час
м. заці́х заці́хлі
ж. заці́хла
н. заці́хла
Загадны лад
2-я ас. заці́хні заці́хніце
Дзеепрыслоўе
прош. час заці́хшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

заці́хнуць, -ну, -неш, -не; заці́х, -хла; -ні́; зак.

1. Перастаць утвараць якія-н. гукі; перастаць шумець.

Зала заціхла.

Дзеці заціхлі.

2. перан. Аслабіць або спыніць сваю дзейнасць.

Вецер заціх.

|| незак. заціха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заці́хнуць сов., в разн. знач. зати́хнуть, ути́хнуть; (перестать издавать звуки — ещё) замо́лкнуть, умо́лкнуть;

дзе́ці ~хлі — де́ти зати́хли (ути́хли, замо́лкли, умо́лкли);

ве́цер заці́х — ве́тер зати́х (ути́х)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заці́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. заціх, ‑ла; зак.

1. Перастаць ствараць якія‑н. гукі (гаварыць, смяяцца, крычаць і пад.); змоўкнуць. Марыля крычала хрыпла і дзіка, а потым заціхла. Брыль. Уздрыгнула і памалу пачала расхінацца заслона, са сцэны павеяла халадком, зала заціхла. Карпаў. // Перастаць чуцца, раздавацца. І змоўкла радыё, ні гуку, І голас дыктара заціх. Колас. Заціх апошні водгалас грымотнага раскату. Лынькоў.

2. перан. Аслабіць або спыніць сваю дзейнасць. Лёгкая плынь ветру зноў заціхне, і дзень зноў зіхаціць сонцам. Чорны. Вёска прытаілася, заціхла, як і ў першыя дні акупацыі. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заціха́ць, заці́хнуць

1. (змоўкнуць) still wérden;

2. (пра гукі) verhállen vi (s);

3. (пра вецер, бой) sich légen, náchlassen* vi, ábflauen vi;

4. (пра боль) náchlassen* vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

подзати́хнуть сов., прост. прыці́хнуць; тро́хі заці́хнуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заці́хлы зати́хший, ути́хший; замо́лкший, умо́лкший, умо́лкнувший; см. заці́хнуць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заціха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да заціхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зати́хнуть сов. заці́хнуць, мног. пазаціха́ць, сці́хнуць, мног. пасціха́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

замо́ўкнуць, -ну, -неш, -не; замо́ўк, -кла; -ні; зак.

Перастаць гаварыць (або перапісвацца) з кім-н.; заціхнуць.

Гаварыў-гаварыў і раптам замоўк.

Кулямёт замоўк.

|| незак. замаўка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)