заця́гвацца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. заця́гваюся заця́гваемся
2-я ас. заця́гваешся заця́гваецеся
3-я ас. заця́гваецца заця́гваюцца
Прошлы час
м. заця́гваўся заця́гваліся
ж. заця́гвалася
н. заця́гвалася
Загадны лад
2-я ас. заця́гвайся заця́гвайцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час заця́гваючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

заця́гвацца несов.

1. (стягиваться) затя́гиваться;

2. разг. (с трудом заходить) забреда́ть;

3. (покрываться) затя́гиваться; завола́киваться;

4. (долго длиться) затя́гиваться, замедля́ться;

5. (втягивать в себя табачный дым) затя́гиваться;

6. (просовываться в узкое отверстие) вдева́ться, продева́ться;

1-6 см. зацягну́цца;

7. страд. зата́скиваться; вта́скиваться; затя́гиваться; завола́киваться; подёргиваться; заводи́ться; вдева́ться, продева́ться; см. заця́гваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заця́гвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да зацягнуцца.

2. Зал. да зацягваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заця́гвацца, зацягну́цца

1. (пра вузел) sich zúziehen*;

2. разм. (туга сцягнуцца) sich éinschnüren, éingeschnürt sein;

3. (пакрыцца) sich bedécken, sich überzíehen*, sich bezíehen*;

4. (пра рану) sich zúziehen* sich schlíeßen*; vernárben vi (s), verhárschen vi (s) (зарубцавацца);

5. (аб справе) sich in die Länge zíehen*, sich hínziehen*;

размо́ва зацягну́лася за по́ўнач das Gespräch déhnte sich bis nach Mítternacht;

6. (пры курэнні) auf [durch die] Lúnge ráuchen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

зацягну́цца, -ягну́ся, -я́гнешся, -я́гнецца; -ягні́ся; зак.

1. Зацягнуць на сабе што-н.; туга завязацца.

З. рэменем.

Пятля зацягнулася.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Абвалакаючыся чым-н., пакрыцца цалкам.

Рака зацягнулася тонкім лёдам.

Рана зацягнулася (зажыла, пакрыўшыся скуркай).

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Запаволіцца ў развіцці, працягнуцца да пэўнага часу.

Сход зацягнуўся.

4. Глыбока ўдыхнуць у сябе дым пры курэнні.

5. З цяжкасцю зайсці, дабрацца куды-н. (разм.).

З. дадому.

|| незак. заця́гвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. заця́гванне, -я, н. (да 1—3 знач.) і заця́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (да 3 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хма́рыцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -рыцца; незак.

Зацягвацца хмарамі, станавіцца хмарным.

Неба х.

Х. (безас.) на дождж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

затя́гиваться

1. заця́гвацца; см. затяну́ться;

2. страд. заця́гвацца; см. затя́гивать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бро́снець, ‑ее; незак.

Пакрывацца, зацягвацца бросняй (пра вадкасць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хму́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; незак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зацягвацца хмарамі, станавіцца хмурым.

Неба х.

Х. на дождж (безас.).

2. перан. Станавіцца хмурным, насуплівацца.

Твар х.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

забреда́ть несов., разг. захо́дзіць; заця́гвацца, завалака́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)