затуха́нне

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. затуха́нне
Р. затуха́ння
Д. затуха́нню
В. затуха́нне
Т. затуха́ннем
М. затуха́нні

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

затуха́нне ср.

1. затуха́ние, погаса́ние; угаса́ние;

2. перен. затуха́ние;

1, 2 см. затуха́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

затуха́нне, ‑я, н.

Стан паводле знач. дзеясл. затухаць — затухнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

затуха́нне н. тс. фіз. Erlöschen n -s; Dämpfung f -, Ábschwächung f -, Ábklingen n -s (гукаў, хістанняў)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ЗАТУХА́ННЕ ВАГА́ННЯЎ,

памяншэнне амплітуды ваганняў з цягам часу, абумоўленае стратамі энергіі вагальнай сістэмай. Ператварэнне энергіі вагальнай сістэмы ў цеплавую (унутраную) энергію адбываецца ў выніку прысутнасці трэння ў мех. сістэмах (напр., маятнік) і наяўнасці амічнага супраціўлення ў эл. сістэмах (напр., вагальны контур). З.в. можа адбывацца таксама за кошт страт энергіі, звязаных з выпрамяненнем гукавых і эл.-магн. хваль.

Найбольш вывучана З.в. у лінейных сістэмах, дзе памяншэнне энергіі прапарцыянальнае квадрату скорасці руху (мех. сістэма) або квадрату сілы току (эл. сістэма). У гэтым выпадку З.в. мае экспаненцыяльны характар: амплітуда ваганняў памяншаецца паводле залежнасці A(t) = A0e−γt ;, дзе A0 — першапачатковая амплітуда, γ — каэфіцыент затухання, t — час. З.в. парушае іх перыядычнасць, пры вялікіх каэфіцыентах затухання амплітуда хутка памяншаецца да нуля і ваганні спыняюцца (гл. Аперыядычны працэс). Пры малых затуханнях умоўна карыстаюцца паняццем перыяду як прамежку часу паміж двума паслядоўнымі максімумамі вагальнай фіз. велічыні (сілы эл. току, напружання або размаху ваганняў маятніка і інш.). Гл. таксама Дэкрэмент затухання.

А.І.Болсун.

Затуханне ваганняў. A0 — першапачатковая амплітуда ваганняў; T — перыяд ваганняў.

т. 7, с. 8

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

затуха́ние

1. затуха́нне, -ння ср.; загаса́нне, -ння ср.;

2. затуха́нне, -ння ср.; см. затуха́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

extinction [ɪkˈstɪŋkʃn] n.

1. выміра́нне, знікне́нне

2. затуха́нне;

on the verge/edge/brink of extinction на мяжы́ знікне́ння

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

zanik, ~u

м.

1. знікненне; адміранне; страта;

zanik pamięci — страта памяці;

2. мед. атрафія;

zanik mięśni — атрафія мышцаў (цягліц);

3. рад. заміранне; затуханне;

zanik fal — затуханне хваляў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Relaxatión

f -

1) тэх. рэлакса́цыя, затуха́нне

2) мед. расслабленне

3) перан. змякчэ́нне, аслабле́нне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

дэкрэме́нт

(лац. decrementum = змяншэнне)

1) фіз. колькасная характарыстыка аслаблення згасаючых ваганняў;

2) фізіял. паступовае затуханне хвалі нервовага ўзбуджэння пры яе пашырэнні па нерву, уласцівае для беспазваночных жывёл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)