замяні́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. замяню́ся заме́німся
2-я ас. заме́нішся заме́ніцеся
3-я ас. заме́ніцца заме́няцца
Прошлы час
м. замяні́ўся замяні́ліся
ж. замяні́лася
н. замяні́лася
Загадны лад
2-я ас. замяні́ся замяні́цеся
Дзеепрыслоўе
прош. час замяні́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

замяні́цца сов.

1. замени́ться; (восполниться — ещё) возмести́ться;

ста́рое ~ні́лася но́вым — ста́рое замени́лось но́вым;

стра́ты не ~ме́няцца — поте́ри не возместя́тся;

2. разг. (вещами случайно) обменя́ться, обмени́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

замяні́цца, ‑мянюся, ‑менішся, ‑меніцца; зак.

1. З’явіцца на змену адно другому. Старое замянілася новым.

2. чым. Разм. Памяняцца чым‑н. з кім‑н. Замяніліся шапкамі.

3. у што. Разм. Ператварыцца, перарабіцца ў што‑н. [Незнаёмы:] Трэба ісці не азірацца, — бо хто азірнецца — у слуп спячы заменіцца, якога і перуны пасля з месца не зрушаць. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замени́ться замяні́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

возмести́ться пакры́цца; аплаці́цца; вярну́цца; кампенсава́цца; замяні́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

замяня́цца ​1, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

1. Незак. да замяніцца.

2. Зал. да замяняць ​1.

замяня́цца ​2, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак., чым.

Разм. Тое, што і замяніцца (у 2 знач.); абмяняцца, памяняцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заме́ньвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да замяніцца.

2. Зал. да заменьваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

змяні́цца, змяню́ся, зме́нішся, зме́ніцца; зак.

1. Стаць іншым.

Жыццё ў вёсцы змянілася.

З. з твару (пра перамену ў выразе твару).

2. Замяніцца другім, другімі (на якой-н. пасадзе, месцы).

За апошні час тут змяніліся тры старшыні калгаса.

3. Вызваліцца ад абавязкаў, якія выконваюцца пазменна.

З. з дзяжурства.

4. Змяніць на сабе бялізну, адзенне (разм.).

Не было ў што з. (безас.).

|| незак. зме́ньвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. змяне́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.) і зме́на, -ы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перемени́ться перамяні́цца, змяні́цца, замяні́цца;

всё перемени́лось усё перамяні́лася (змяні́лася);

перемени́ться к лу́чшему перамяні́цца (змяні́цца) на ле́пшае;

перемени́ться в лице́ змяні́цца з тва́ру.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перамяні́цца, ‑мянюся, ‑менішся, ‑меціцца; зак.

1. Стаць іншым, змяніцца. Характар перамяніўся. Надвор’е перамянілася. □ Многае перамянілася за апошнія два гады ў калгасе. Дуброўскі. Як [Зоня] перамянілася, як папрыгажэла за гэты час!.. Кулакоўскі. // да каго. Змяніць свае адносіны да каго‑, чаго‑н. Да .. [Івана] раптам перамяніліся ўсе дружбакі. Быкаў. Я доўга думаў, што б такое зрабіць, каб мама перамянілася да іх [Алежкі і Федзі], і нават раіўся з сябрукамі. Скрыпка.

2. Разм. Замяніцца, змяніцца іншым, новым. — Не адзін полк за той час у тым горадзе перамяніўся. Чорны. — Яе ж у калгасе сустрэлі ў штыкі .. Перамянілася восем мужыкоў — старшынь, не хапала яшчэ бабы... Васілевіч. // Абмяняцца кім‑, чым‑н. з кім‑н. Чамусьці сюды захацеў перасесці Горык Шаблоўскі. Ён пачаў прасіць Васю Чэпелева перамяніцца з ім месцамі. Сапрыка. // у што. Разм. Пераадзецца. Перамяніцца ў чыстае. Перамяніцца ў будзённае. □ Гальвас, не маючы ўжо і бялізны перамяніцца, стараўся адчапіцца ад свайго слугі. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)