Verbum

анлайнавы слоўнік

за́мак, -мка, мн. -мкі, -мкаў, м.

1. Палац і крэпасць феадала.

Сярэдневяковы з.

2. Назва некаторых палацаў, турмаў.

|| прым. за́мкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

За́мак

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

	адз.
Н.	За́мак
Р.	За́мка
Д.	За́мку
В.	За́мак
Т.	За́мкам
М.	За́мку

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

за́мак

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

	адз.	мн.
Н.	за́мак	за́мкі
Р.	за́мка	за́мкаў
Д.	за́мку	за́мкам
В.	за́мак	за́мкі
Т.	за́мкам	за́мкамі
М.	за́мку	за́мках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

за́мак, -мка м. за́мок;

◊ будава́ць паве́траныя за́мкі — стро́ить возду́шные за́мки

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

за́мак, ‑мка, м.

1. Умацаванае жыллё феадала. На сцяне вісела літаграфія ў рамцы — сярэдневяковы, з вежамі і гатычным дахам, замак на беразе возера. Карпаў. Тут, на землях радзівілаўскіх, пакутуюць людзі, а за жалезнымі варотамі, за высокім валам, у змрочным замку Радзівіла адвечнае гора народа. Бялевіч.

2. Палац, вялікі памешчыцкі дом.

3. Уст. Назва некаторых турмаў, астрогаў. Амаль два месяцы прасядзелі яны ў Мінскія замку — так тады называлася гарадская турма. «Маладосць».

•••

Паветраныя замкі — неажыццявімыя, нязбытныя мары, фантастычныя планы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

за́мак м

1. Schloss n -es, Schlösser, Burg f -, -en;

2. (палац, вялікі дом) Palást m -es, Paläste;

◊ паве́траныя за́мкі Lúftschlösser pl

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

замак

т. 6, с. 519

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

за́мак

(польск. zamek < чэш. zamek)

1) сярэдневяковая крэпасць, умацаванае жыллё феадала (напр. Навагрудскі з., Крэўскі з.);

2) вялікі панскі палац.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

За́мак ’мацаваны палац’. Рус., укр. за́мок, польск. zamek, н.-луж. zamk, чэш. zámek, славац. zámok ’замок’, славен. zamȃk ’аддалены куточак зямлі’, балг. за́мък ’замак’ < рус., за̀мка ’месца ў цяні’, ’закрытае месца’, макед. замок ’замак’. Ст.-рус. замокъ ’замак’ (XVI ст. у польскіх справах). Запазычана ў ст.-бел. (1494 г., Марч. дыс., 44) з польск. (на што ўказвае націск) < чэш., дзе калька ням. Schloss ’замак’, ’замок’ (Мельнікаў, Slavia, 36, 1967, 101–102). Фасмер, 2, 77; Шанскі, 2, З, 47; БЕР, 1, 599.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

за́мак Умацаванае жыллё феадала; месца, дзе былі феадальныя ўмацаванні, дзе стаяў палац (БРС). Тое ж за́мчышча (Мін.).

□ ур. Верхні Замак і Ніжні Замак у Полацку, Гродна, ур. Замчышча ў Мінску і ў Капылі.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)