закры́ цца , -ы́ юся, -ы́ ешся, -ы́ ецца; зак.
1. гл. закрыць.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв. ). Пра магазіны, установы і пад. : спыніць работу.
Магазін закрыўся.
Выстаўка закрылася.
|| незак. закрыва́ цца , -а́ ецца (да 2 знач. ).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
закры́ цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
Будучы час
адз.
мн.
1-я ас.
закры́ юся
закры́ емся
2-я ас.
закры́ ешся
закры́ ецеся
3-я ас.
закры́ ецца
закры́ юцца
Прошлы час
м.
закры́ ўся
закры́ ліся
ж.
закры́ лася
н.
закры́ лася
Загадны лад
2-я ас.
закры́ йся
закры́ йцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час
закры́ ўшыся
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
закры́ цца сов. , в разн. знач. закры́ ться;
з. ад ве́ тру — закры́ ться от ве́ тра;
вы́ стаўка ~ры́ лася — вы́ ставка закры́ лась;
ра́ на ~ры́ лася — ра́ на закры́ лась;
семафо́ р ~ры́ ўся — семафо́ р закры́ лся;
не́ ба ~ры́ лася хма́ рамі — не́ бо закры́ лось ту́ чами
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
закры́ цца , ‑крыюся, ‑крыешся, ‑крыецца; зак.
1. Закрыць, пакрыць сябе чым‑н.; накрыцца, прыкрыцца. Закрыцца каўняром ад ветру. Закрыцца далонямі. □ Камень гэтакі высокі, што пад ім мог стаяць чалавек, крыху прыгнуўшыся, і мог такім парадкам закрыцца зверху і ад бомбы і ад дажджу. Чорны .
2. ( 1 і 2 ас. не ўжыв. ) . Заслацца, завалачыся, засланіцца. На світанні неба закрылася хмарамі, пасыпаліся дробныя ледзяныя крупкі. Кірэенка .
3. ( 1 і 2 ас. не ўжыв. ) . Спыніць сваю дзейнасць, існаванне (пра ўстанову, прадпрыемства і пад.). Выстаўка закрылася. □ Мясцовая фабрыка зноў была закрылася. Лынькоў . // Скончыцца (пра сход і пад.). Нарада закрылася.
4. ( 1 і 2 ас. не ўжыв. ) . Загойваючыся, сцягнуцца, зрасціся краямі (пра рану). Рана закрылася.
5. ( 1 і 2 ас. не ўжыв. ) . Скласціся, згарнуцца (пра што‑н. раскрытае, разгорнутае). Парасон закрыўся. // Заплюшчыцца. Павекі закрыліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
закры́ ць , -ы́ ю, -ы́ еш, -ы́ е; -ы́ ты; зак.
1. каго-што . Накрыць, прыкрыць чым-н.
З. коўдрай.
З. твар рукамі.
2. што . Скласці, самкнуць што-н. раскрытае.
З. парасон.
З. кнігу.
З. вочы.
3. што . Загарадзіць, перагарадзіць (уваход, выхад і пад. ), спыніць доступ куды-н.
З. уваход.
З. граніцу.
4. што . Спыніць, пакласці канец правядзенню, дзеянню, дзейнасці чаго-н.
З. сход.
З. прадпрыемства.
З. гандаль.
|| незак. закрыва́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
|| звар. закры́ цца , -ы́ юся, -ы́ ешся, -ы́ ецца (да 1 і 4 знач. ); незак. закрыва́ цца , -а́ юся, -а́ ешся, -а́ ецца.
|| наз. закрыццё , -я́ , н. (да 3 і 4 знач. ).
З. сезона.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зашпунтава́ цца , ‑туецца; зак.
Закрыцца шпунтам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задра́ іцца , ‑драіцца; зак.
Шчыльна, наглуха закрыцца (пра ілюмінатары, люкі і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закупо́ рыцца , 1 і 2 ас. не ўжыв. , -ыцца; зак.
Закрыцца шчыльна, наглуха.
Бутэлька закупорылася.
|| незак. закупо́ рвацца , -аецца.
|| наз. закупо́ рванне , -я, н. і закупо́ рка , -і, Д М -рцы, ж.
Закупорка вен.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запу́ хнуць , ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Закрыцца пухлінай. Вочы запухлі. Ледзь-ледзь блішчаць праз шчылінкі. Грамовіч .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)