зака́з

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. зака́з зака́зы
Р. зака́зу зака́заў
Д. зака́зу зака́зам
В. зака́з зака́зы
Т. зака́зам зака́замі
М. зака́зе зака́зах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зака́з, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Даручэнне або просьба зрабіць, выканаць што-н.

Па заказе (таксама перан.: па чыёй-н. просьбе, патрабаванні). Паліто на з.

Як на з. або як па заказе (пра тое, што адпавядае якому-н. патрабаванню, з’яўляецца ўзорным).

2. Заказаная рэч.

Разнесці гатовыя заказы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зака́з м.

1. зака́з, -зу м.;

2. (запрет) уст. забаро́на, -ны ж.;

◊

на зака́з на зака́з;

как по зака́зу як на зака́з;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зака́з, -зу м., в разн. знач. зака́з;

прыня́ць з. — приня́ть зака́з;

зрабі́ць на з. — сде́лать по зака́зу;

разне́сці гато́выя зака́зы — разнести́ гото́вые зака́зы;

◊ як на з. — как на зака́з;

як па ~зе — как по зака́зу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зака́з ​1, ‑у, м.

1. Даручэнне або просьба зрабіць, выканаць што‑н. Браць заказ. □ Прыносіць бабуля Івану заказ на чаравікі і задатак. Якімовіч. [Змітрака] здзівіла, што афіцыянтка, не атрымаўшы заказу, прынесла ўсё сама. Ваданосаў.

2. Заказаная рэч. Разнесці гатовыя заказы.

•••

Як на заказ; як па заказу — пра тое, што адпавядае якому‑н. патрабаванню, з’яўляецца ўзорным, выдатным. Дні пагодныя, як на заказ. Мележ. — Надвор’е, як па заказу, — сустрэў Мальвіну Леванок. Стаховіч.

зака́з ​2, ‑у, м.

Уст. Забарона.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зака́з м. Bestéllung f -, -en, Áuftrag m -(e)s, -träge;

папярэ́дні зака́з Vórbestellung f;

індывідуа́льны зака́з Éinzelauftrag m;

дава́ць зака́з каму-н. bei j-m Bestéllungen áufgeben*, j-m Áufträge ertéilen;

атрыма́ць зака́з éinen Áuftrag [éine Bestéllung] bekómmen*;

прыня́ць зака́з éinen Áuftrag übernéhmen* [entgégennehmen*, ánnehmen*];

вы́канаць зака́з éinen Áuftrag áusführen [erlédigen];

адмо́віцца ад зака́зу den Áuftrag storníeren;

паступле́нне зака́заў Áuftragseingänge pl;

аддзе́л зака́заў Bestéllabteilung f -, -en;

на зака́з auf Bestéllung;

пашы́ты на зака́з касцю́м Máßanzug m -es, -züge;

па індывідуа́льных зака́зах nach Kúndenwünschen;

зака́з на паку́пку або́ про́даж кашто́ўных папе́раў фін. Áuftrag über Éinkauf óder Verkáuf der Wértpapiere

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

заказ, заяўка, падрад

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

купо́н-зака́з

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. купо́н-зака́з купо́н-зака́зы
Р. купо́н-зака́зу купо́н-зака́заў
Д. купо́н-зака́зу купо́н-зака́зам
В. купо́н-зака́з купо́н-зака́зы
Т. купо́н-зака́зам купо́н-зака́замі
М. купо́н-зака́зе купо́н-зака́зах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

нара́д-зака́з

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. нара́д-зака́з нара́ды-зака́зы
Р. нара́да-зака́за нара́даў-зака́заў
Д. нара́ду-зака́зу нара́дам-зака́зам
В. нара́д-зака́з нара́ды-зака́зы
Т. нара́дам-зака́зам нара́дамі-зака́замі
М. нара́дзе-зака́зе нара́дах-зака́зах

Крыніцы: nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

«Веснавы заказ» (карная аперацыя) 5/452

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)