заду́мацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.

1. Аддацца думкам, пачаць думаць, разважаць над чым-н.

Ёсць над чым з.

З. на момант.

2. безас., каму з інф. Прыйсці ў галаву, захацецца (разм.).

Задумалася мне схадзіць у ягады.

|| незак. заду́мвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заду́мацца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. заду́маюся заду́маемся
2-я ас. заду́маешся заду́маецеся
3-я ас. заду́маецца заду́маюцца
Прошлы час
м. заду́маўся заду́маліся
ж. заду́малася
н. заду́малася
Загадны лад
2-я ас. заду́майся заду́майцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час заду́маўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

заду́мацца сов.

1. (начать думать над чем-л.) заду́маться; (впасть в раздумье — ещё) призаду́маться;

2. (погрузиться в мечты) замечта́ться;

3. (начать колебаться) заду́маться;

хло́пец ~маўся: ісці́ ці не — па́рень заду́мался: идти́ или не идти́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заду́мацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Пачаць думаць, разважаць над чым‑н., пра што‑н. Ёсць над чым задумацца. □ Мікола задумаўся над сваім апошнім учынкам. Бядуля. // Аддацца думкам, упасці ў задуменнасць. Задумацца на момант. □ Кастусь сеў пад бярозу на мяккую, як падушка, рудую купіну, задумаўся. Ваданосаў.

2. звычайна з інф. Паказаць, выявіць нерашучасць у чым‑н.; завагацца. Сказана гэта было такім катэгарычным тонам, што я, прызнацца, задумаўся: ехаць ці не. Ляўданскі.

3. безас. каму з інф. Разм. Прыйсці ў галаву; захацецца. Задумалася мне пайсці ў кіно. Задумалася яму пакатацца на лыжах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заду́мацца, заду́мвацца

1. (раздумваць) (vor sich hin) sínnen* vi, náchdenklich wérden, in Gedánken versínken*, sich in Gedánken vertíefen (паглыбіцца ў думкі);

заду́мацца над чым-н über etw. (A) náchdenken* [náchsinnen*];

2. (вагацца) zögern vi, záudern vi, únschlüssig sein

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

заду́маться заду́мацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

позаду́маться сов., разг. заду́мацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

замечта́ться сов. адда́цца ма́рам; (задуматься) заду́мацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

призаду́маться сов., разг. прызаду́мацца, (тро́хі) заду́мацца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заду́мвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да задумацца.

2. Зал. да задумваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)