загарну́ць, -гарну́, -го́рнеш, -го́рне; -гарні́; -го́рнуты; зак.

1. што. Згарнуць у адно месца, загрэбці.

З. жар.

2. што. Прыкрыць зверху (пяском, лісцем і пад.).

З. зямлёй.

3. каго-што. Ахінуць, закруціць у што-н.

З. хлеб у сурвэтку.

З. дзіця ў коўдру.

4. што. Закрыць (кнігу, сшытак і пад.).

З. канспект.

5. што. Загнуць, адвярнуць край адзення, тканіны і пад.

З. крысо шыняля.

|| незак. заго́ртваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

загарну́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. загарну́ заго́рнем
2-я ас. заго́рнеш заго́рнеце
3-я ас. заго́рне заго́рнуць
Прошлы час
м. загарну́ў загарну́лі
ж. загарну́ла
н. загарну́ла
Загадны лад
2-я ас. загарні́ загарні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час загарну́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

загарну́ць сов.

1. (что-л. сыпучее) загрести́;

з. по́пел — загрести́ золу́;

2. (у што) заверну́ть, обверну́ть (чем), оберну́ть (чем);

з. хлеб у папе́ру — заверну́ть хлеб в бума́гу;

з. пля́шку ў ху́стку — заверну́ть буты́лку в плато́к;

3. закры́ть;

з. кні́гу — закры́ть кни́гу;

4. (загнуть край ткани) заверну́ть;

з. крысо́ во́праткі — заверну́ть полу́ оде́жды;

5. засы́пать; (семена) заде́лать;

з. зямлёю — засы́пать землёй

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

загарну́ць, ‑гарну, ‑горнеш, ‑горне; зак., каго-што.

1. Згарнуць у адно месца; загрэбці. [Люба] загарнула жар, засланіла печ. Чорны.

2. Прыкрыць зверху (пяском, лісцем і пад.). Загарнуць зямлёй свежы пень.

3. Ахінуць, закруціць у што‑н. Казюк асцярожна загарнуў серп у хустку і палажыў у куток на палаці. Броўка. Загарнула маці Стася ў свой кажушок і панесла да хаты. Кавалёў.

4. Закрыць (кнігу, сшытак і пад.). [Алеся] з шумам загарнула канспект, энергічна пляснула па ім рукой. Васілевіч.

5. Загнуць, адвярнуць край адзення, тканіны і пад. Нявада зрабіў рух да акна, дзе святлей, і загарнуў сподам наверх крысо свае вопраткі. Чорны. Грыцко загарнуў расчоскай проста ад ілба яго жорсткую рыжаватую чупрыну і лёгка, нібы толькі ўзмахнуўшы ножкамі, зняў яе. Кулакоўскі.

6. перан. Разм. Узяць сабе, прысвоіць. — Ты такі прагны, што ўсё загарнуў бы сабе. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

загарну́ць

1. (загрэбці што-н сыпучае) zusámmenraffen vt, zusámmenscharren vt;

2. (запакаваць) éinpacken vt; éinwickeln vt (закруціць); éinhüllen vt (ахінуць);

3. (закрыць) schlíeßen* vt, zúmachen vt;

загарну́ць кні́гу das Buch schlíeßen* [zúschlagen*];

4. (загнуць край) úmschlagen* vt, hóchkrempeln аддз. vt; úmknicken vt (старонку)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

заго́ртваць гл. загарнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заго́ртваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да загарнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заго́рнуты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад загарнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

звіну́ць

‘згарнуць, загарнуць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. звіну́ звінё́м
2-я ас. звіне́ш звіняце́
3-я ас. звіне́ звіну́ць
Прошлы час
м. звіну́ў звіну́лі
ж. звіну́ла
н. звіну́ла
Загадны лад
2-я ас. звіні́ звіні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час звіну́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Абгарня́ць ’загарнуць’ (Яруш.), обгорнять ’акружаць, абдымаць, апранаць’ (Булг.), абгорнути ’акружыць’ (Нас. гіст.). Гл. гарнуць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)