заваява́ць, -ваю́ю, -ваю́еш, -ваю́е; -ваю́й; -ваява́ны; зак.

1. каго-што. Захапіць вайной.

З. краіну.

2. перан., што. Дамагчыся, дасягнуць чаго-н. сваёй дзейнасцю.

З. аўтарытэт.

З. сабе становішча.

|| незак. заваёўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. заваёва, -ы, ж. і заваява́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заваява́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. заваю́ю заваю́ем
2-я ас. заваю́еш заваю́еце
3-я ас. заваю́е заваю́юць
Прошлы час
м. заваява́ў заваява́лі
ж. заваява́ла
н. заваява́ла
Загадны лад
2-я ас. заваю́й заваю́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час заваява́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

заваява́ць сов.

1. (подчинить при помощи военных действий) завоева́ть, покори́ть;

2. перен. завоева́ть;

з. сабе́ аўтарытэ́т — завоева́ть себе́ авторите́т;

з. свабо́ду — завоева́ть свобо́ду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заваява́ць, ‑ваюю, ‑ваюеш, ‑ваюе; зак., каго-што.

1. Пакарыць, захапіць узброенай сілай. Прыйшлі белыя, заваявалі гэту зямлю, зрабілі неграў рабамі. Шамякін.

2. перан. Дамагчыся чаго‑н., здабыць што‑н. настойлівасцю, барацьбой і пад. Заваяваць свабоду. Заваяваць аўтарытэт. Заваяваць званне брыгады камуністычнай працы. // Прывабіць, прыцягнуць да сябе. Заваяваць сэрца дзяўчыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заваява́ць eróbern vt; erkämpfen vt; перан. erríngen* vt, erwérben* vt, gewínnen* vt;

заваява́ць мір den Fríeden erkämpfen;

заваява́ць сваё пра́ва sein Recht erkämpfen;

заваява́ць свабо́ду (sich) die Fréiheit erkämpfen [erríngen*];

заваява́ць прыз den Preis gewínnen*;

заваява́ць пе́ршае ме́сца den érsten Platz belégen [erríngen*];

заваява́ць даве́р (das) Vertráuen gewínnen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

заваёўваць гл. заваяваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заваява́нне, -я, н.

1. гл. заваяваць.

2. Тое, што і заваёва (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заваёва, -ы, ж.

1. гл. заваяваць.

2. мн. -ы, -ёў. Тое, што заваявана; дасягненне, набытак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паддо́брыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак., да каго.

Падлашчыцца, заваяваць да сябе прыхільнасць.

Умее п.

|| незак. паддо́брывацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заваёўваць гл. заваяваць

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)