Навасёлкаўскае радовішча жалезных руд

т. 11, с. 102

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АКО́ЛАЎСКАЕ РАДО́ВІШЧА ЖАЛЕ́ЗНЫХ РУ́ДАЎ,

у Беларусі, у Стаўбцоўскім р-не Мінскай вобл. Працягласць руднай зоны каля 10 км, магутнасць да 140 м. Руды — жалезістыя кварцыты (жалеза 26,2%), залягаюць у тоўшчы дакембрыйскіх гнейсаў крышт. фундамента на глыб. 216—300 м. Рудныя гарызонты (4—35 м) перамяжаюцца з праслоямі пустых парод. Запасы руды ацэньваюцца ў 1,5 млрд. т. Радовішча не распрацоўваецца (1995).

т. 1, с. 198

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

жале́зны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. жале́зны жале́зная жале́знае жале́зныя
Р. жале́знага жале́знай
жале́знае		 жале́знага жале́зных
Д. жале́знаму жале́знай жале́знаму жале́зным
В. жале́зны (неадуш.)
жале́знага (адуш.)		 жале́зную жале́знае жале́зныя (неадуш.)
жале́зных (адуш.)
Т. жале́зным жале́знай
жале́знаю		 жале́зным жале́знымі
М. жале́зным жале́знай жале́зным жале́зных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

жале́зны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. жале́зны жале́зная жале́знае жале́зныя
Р. жале́знага жале́знай
жале́знае		 жале́знага жале́зных
Д. жале́знаму жале́знай жале́знаму жале́зным
В. жале́зны (неадуш.)
жале́знага (адуш.)		 жале́зную жале́знае жале́зныя (неадуш.)
жале́зных (адуш.)
Т. жале́зным жале́знай
жале́знаю		 жале́зным жале́знымі
М. жале́зным жале́знай жале́зным жале́зных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прэнт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

Металічны прут.

Падрыхтаваць некалькі жалезных прэнтаў.

|| памянш. прэ́нцік, -а, мн. -і, -аў м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ато́сы, ато́с, адз. ато́са, -ы, ж.

Драцяныя з жалезных прутоў або раменныя цяжы, што ідуць ад верхняга канца аглоблі да загваздкі.

|| прым. ато́сны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

струнабето́н, ‑у, м.

Спец. Жалезабетон, арматура якога складаецца з прамалінейна нацягнутых жалезных прутоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

клу́начак, ‑чка, м.

Памянш. да клунак; маленькі клунак. На жалезных прутах віселі торбы, клуначкі з арыштанцкім скарбам. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Éisenverhüttung

f -, -en металургі́чная перапрацо́ўка жале́зных руд; вы́плаўка чыгуну́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

медсанба́т, ‑а, М ‑баце, м.

Медыка-санітарны батальён. Тут быў паходны медсанбат — Яго хаваў густы бярэзнік Ад лязгу гусеніц жалезных, Ад грому дальніх кананад. Гаўрусёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)