духоўны - Пошук

духо́ўны, -ая, -ае.

1. Які адносіцца да ўнутранага, псіхічнага жыцця чалавека, да духу (у 1 знач.).

Рост духоўных інтарэсаў.

Духоўная блізкасць.

2. Царкоўны, які адносіцца да рэлігіі, духавенства.

Духоўная асоба.

Духоўнае званне.

○

Духоўны айцец — святар, які спавядае каго-н. пастаянна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

духо́ўны

прыметнік, адносны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	духо́ўны	духо́ўная	духо́ўнае	духо́ўныя
Р.	духо́ўнага	духо́ўнай духо́ўнае	духо́ўнага	духо́ўных
Д.	духо́ўнаму	духо́ўнай	духо́ўнаму	духо́ўным
В.	духо́ўны (неадуш.) духо́ўнага (адуш.)	духо́ўную	духо́ўнае	духо́ўныя (неадуш.) духо́ўных (адуш.)
Т.	духо́ўным	духо́ўнай духо́ўнаю	духо́ўным	духо́ўнымі
М.	духо́ўным	духо́ўнай	духо́ўным	духо́ўных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

духо́ўны в разн. знач. духо́вный;

~ныя запатрабава́нні — духо́вные запро́сы;

~ная блі́зкасць — духо́вная бли́зость;

~ная асо́ба — духо́вное лицо́;

~нае зва́нне — духо́вное зва́ние;

○ ~ныя ве́ршы — духо́вные стихи́;

◊ д. айце́ц — духо́вный оте́ц

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

духо́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да духу (у 1 знач.); звязаны з унутраным, псіхічным жыццём чалавека. Духоўны свет чалавека. Духоўныя інтарэсы. Духоўная блізкасць. □ Сапраўды-такі здараюцца духоўныя перавароты ў маладых людзей, здаецца часам, што перайначваецца ў чалавека натура. Чорны. // перан. Нематэрыяльны, бесцялесны. Хлеб духоўны.

2. Звязаны з рэлігіяй, царквой; проціл. свецкі. Духоўная ўлада. Духоўная музыка. // Звязаны з кіраўніцтвам царкоўнымі справамі, падрыхтоўкай служыцеляў культу. Духоўнае ведамства. Духоўная семінарыя. // Які належыць да духавенства. Духоўная асоба. // Які прысвойваецца служыцелям царквы. Духоўны сан. Духоўнае званне.

•••

Духоўны айцец гл. айцец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

духо́ўны

1. géistig, séelisch;

духо́ўныя інтарэ́сы die géistigen Interéssen;

духо́ўная блі́зкасць séelische [ínnere] Geméinschaft [Verwándschaft];

2. (царкоўны) géistlich;

духо́ўная асо́ба Géistliche (sub) m -n, -n;

духо́ўны айце́ц Béichtvater m -s, -väter;

духо́ўнае завяшча́нне (kírchliches) Testamént n -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Духо́ўны ’духоўны’ (БРС). Рус. духо́вный, укр. духо́вний. Непасрэднай крыніцай запазычання з’яўляецца, як здаецца, рус. духо́вный ’тс’, якое ўзята са ст.-слав. доуховьныи (у ст.-слав. мове гэта калька грэч. πνευματικός ’тс’). Параўн. Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 217.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

інтэлектуальна-духоўны

прыметнік, адносны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	інтэлектуальна-духоўны	інтэлектуальна-духоўная	інтэлектуальна-духоўнае	інтэлектуальна-духоўныя
Р.	інтэлектуальна-духоўнага	інтэлектуальна-духоўнай інтэлектуальна-духоўнае	інтэлектуальна-духоўнага	інтэлектуальна-духоўных
Д.	інтэлектуальна-духоўнаму	інтэлектуальна-духоўнай	інтэлектуальна-духоўнаму	інтэлектуальна-духоўным
В.	інтэлектуальна-духоўны інтэлектуальна-духоўнага	інтэлектуальна-духоўную	інтэлектуальна-духоўнае	інтэлектуальна-духоўныя
Т.	інтэлектуальна-духоўным	інтэлектуальна-духоўнай інтэлектуальна-духоўнаю	інтэлектуальна-духоўным	інтэлектуальна-духоўнымі
М.	інтэлектуальна-духоўным	інтэлектуальна-духоўнай	інтэлектуальна-духоўным	інтэлектуальна-духоўных

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

маральна-духоўны

прыметнік, адносны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	маральна-духоўны	маральна-духоўная	маральна-духоўнае	маральна-духоўныя
Р.	маральна-духоўнага	маральна-духоўнай маральна-духоўнае	маральна-духоўнага	маральна-духоўных
Д.	маральна-духоўнаму	маральна-духоўнай	маральна-духоўнаму	маральна-духоўным
В.	маральна-духоўны маральна-духоўнага	маральна-духоўную	маральна-духоўнае	маральна-духоўныя
Т.	маральна-духоўным	маральна-духоўнай маральна-духоўнаю	маральна-духоўным	маральна-духоўнымі
М.	маральна-духоўным	маральна-духоўнай	маральна-духоўным	маральна-духоўных

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

глыбі́нна-духо́ўны

прыметнік, якасны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	глыбі́нна-духо́ўны	глыбі́нна-духо́ўная	глыбі́нна-духо́ўнае	глыбі́нна-духо́ўныя
Р.	глыбі́нна-духо́ўнага	глыбі́нна-духо́ўнай глыбі́нна-духо́ўнае	глыбі́нна-духо́ўнага	глыбі́нна-духо́ўных
Д.	глыбі́нна-духо́ўнаму	глыбі́нна-духо́ўнай	глыбі́нна-духо́ўнаму	глыбі́нна-духо́ўным
В.	глыбі́нна-духо́ўны (неадуш.) глыбі́нна-духо́ўнага (адуш.)	глыбі́нна-духо́ўную	глыбі́нна-духо́ўнае	глыбі́нна-духо́ўныя (неадуш.) глыбі́нна-духо́ўных (адуш.)
Т.	глыбі́нна-духо́ўным	глыбі́нна-духо́ўнай глыбі́нна-духо́ўнаю	глыбі́нна-духо́ўным	глыбі́нна-духо́ўнымі
М.	глыбі́нна-духо́ўным	глыбі́нна-духо́ўнай	глыбі́нна-духо́ўным	глыбі́нна-духо́ўных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ідэа́льна-духо́ўны

прыметнік, якасны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	ідэа́льна-духо́ўны	ідэа́льна-духо́ўная	ідэа́льна-духо́ўнае	ідэа́льна-духо́ўныя
Р.	ідэа́льна-духо́ўнага	ідэа́льна-духо́ўнай ідэа́льна-духо́ўнае	ідэа́льна-духо́ўнага	ідэа́льна-духо́ўных
Д.	ідэа́льна-духо́ўнаму	ідэа́льна-духо́ўнай	ідэа́льна-духо́ўнаму	ідэа́льна-духо́ўным
В.	ідэа́льна-духо́ўны (неадуш.) ідэа́льна-духо́ўнага (адуш.)	ідэа́льна-духо́ўную	ідэа́льна-духо́ўнае	ідэа́льна-духо́ўныя (неадуш.) ідэа́льна-духо́ўных (адуш.)
Т.	ідэа́льна-духо́ўным	ідэа́льна-духо́ўнай ідэа́льна-духо́ўнаю	ідэа́льна-духо́ўным	ідэа́льна-духо́ўнымі
М.	ідэа́льна-духо́ўным	ідэа́льна-духо́ўнай	ідэа́льна-духо́ўным	ідэа́льна-духо́ўных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Verbum