дзю́ны, дзюн, адз. дзю́на, -ы, ж.

Узбярэжныя пясчаныя наносы, якія перамяшчаюцца ветрам.

|| прым. дзю́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дзю́ны, дзюн; адз. дзюна, ‑ы, ж.

Пясчаныя пагоркі, нанесеныя ветрам з незамацаванага расліннасцю пяску. [Галіна] спынілася на сыпкім пяску дзюны, каля гнуткай прыбярэжнай вярбы. Мележ.

[Ням. Düne.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзюны

т. 6, с. 130

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мацерыковыя дзюны

т. 10, с. 229

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дзю́на

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. дзю́на дзю́ны
Р. дзю́ны дзю́н
Д. дзю́не дзю́нам
В. дзю́ну дзю́ны
Т. дзю́най
дзю́наю		 дзю́намі
М. дзю́не дзю́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

дзю́на,

гл. дзюны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзю́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дзюны. Дзюнны ланцуг. Дзюнныя ўтварэнні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВЫ́ДМЫ,

гл. Дзюны.

т. 4, с. 306

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БІЯСКЕ́Н

(ад бія... + грэч. skene першапачатковая палатка),

найменшая гарыз. структурная адзінка мазаічнай экасістэмы, якая характарызуецца аднароднымі абіятычнымі ўмовамі і ўласным, спецыфічным для яе наборам відаў раслін, жывёл і мікраарганізмаў (напр., пясчаныя дзюны, дробныя вадаёмы, паверхня ліста або каменя і інш.).

т. 3, с. 177

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Вы́дма ’дзюна, пясчаны ўзгорак’ (БРС), вы́дзьма ’тс’ (Яшк., капыл.); ’частка засеянага поля, занесеная пяском, пясчанае поле’ (Выг. дыс., малар.). Укр. вы́дма ’пясчанае месца, з якога ў ветраную пагоду заносіць пяском суседнія палі’, польск. wydma ’дзюна, асабліва на марскім беразе; месца, занесенае пяском’, каш. vidma ’гарыстае і неўрадлівае поле’. Да дзьмуць, выдзьмуць (гл. Брукнер, 86). Форма выдма (параўн. рэгулярнае выдзьма ад выдзьмуць) можа быць і запазычаннем з польск. wydma. Параўн. яшчэ польск. dmy ’дзюны’ ад таго ж кораня.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)