Даро́жны

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз.
м.
Н. Даро́жны
Р. Даро́жнага
Д. Даро́жнаму
В. Даро́жны
Т. Даро́жным
М. Даро́жным

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

даро́жны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. даро́жны даро́жная даро́жнае даро́жныя
Р. даро́жнага даро́жнай
даро́жнае		 даро́жнага даро́жных
Д. даро́жнаму даро́жнай даро́жнаму даро́жным
В. даро́жны (неадуш.)
даро́жнага (адуш.)		 даро́жную даро́жнае даро́жныя (неадуш.)
даро́жных (адуш.)
Т. даро́жным даро́жнай
даро́жнаю		 даро́жным даро́жнымі
М. даро́жным даро́жнай даро́жным даро́жных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

даро́жны в разн. знач. доро́жный; (относящийся к путешествию — ещё) путево́й;

д. пыл — доро́жная пыль;

~ныя выда́ткі — доро́жные (путевы́е) расхо́ды;

д. знак — доро́жный знак;

~ныя рэ́чы — доро́жные ве́щи;

~ныя за́пісы — доро́жные (путевы́е) за́писи;

д. ма́йстар — доро́жный ма́стер;

~нае будаўні́цтва — доро́жное строи́тельство;

~ныя ўра́жанні — доро́жные (путевы́е) впечатле́ния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

даро́жны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да дарогі (у 1 знач.). Дарожнае палатно. Дарожнае будаўніцтва. □ Працэджваючыся праз дарожны пясок, ручаёк са звонам уліваўся ў вузенькую рачулку. Бядуля. Недзе дарожныя вербы сівыя шумяць... Танк.

2. Звязаны з дарогай, падарожжам. Дарожнае жыццё. Дарожнае знаёмства. Дарожныя запісы. // Прызначаны для дарогі, падарожжа, паездкі. Дарожны плашч. □ Міколка таропка злазіць з ложка і бяжыць да бацькавай дарожкай скрынкі. Лынькоў.

3. у знач. наз. даро́жны, ‑ага, м. Разм. Падарожны. Мароз дарожным падпявае. Колас.

•••

Дарожны майстар гл. майстар (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ДАРО́ЖНЫ (сапр. Серада) Сяргей Міхайлавіч

(25.2.1909, г. Слонім Гродзенскай вобл. — 19 7.1943),

бел. паэт. Скончыў БДУ (1930). Працаваў на гуце ў Барысаве, у рэдакцыях газет і часопісаў. У 1936 рэпрэсіраваны. Пакаранне адбываў на Д. Усходзе, будаваў Камсамольск-на-Амуры. Гам і загінуў. Рэабілітаваны ў 1957. Друкаваўся з 1925. Аўтар зб. вершаў «Звон вясны» (1926, з І.Плаўнікам), «Васільковы россып» (1929), «Пракосы на памяць» (1932) Узнёсла-рамантычна славіў сацыяліст буд-ва, пісаў пра рэв. барацьбу працоўных Зах. Беларусі, паэтызаваў родную прыроду. Паэзія Д. вылучаецца спавядальнай шчырасцю, свежасцю метафарычнай вобразнай фактуры, мілагучнасцю радка. У некат. вершах адчуваецца ўплыў паэтыкі У.Дубоўкі. Пераклаў на бел. мову раман Г.Караваевай «Лесазавод», вершы Э.Багрыцкага, С.Кірсана ва, А.Твардоўскага, І.Уткіна, І.Харыка інш., апавяданні У.Караленкі, А.Новікава-Прыбоя і інш.

Тв.·. Выбр. вершы. Мн., 1966.

Літ.:

Наднёманскія былі. Мн., 1968. С 39—41;

Шушкевіч С. Ён песню насіў на грудзях... // Шушкевіч С. Выбр. тв. Мн. 1978. Т. 2.

І.У.Саламевіч.

С.Дарожны.

т. 6, с. 56

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

даро́жны Réise-; Weg(e)-; Stráßen-;

даро́жны касцю́м Réiseanzug m -(e)s, -züge;

даро́жнае будаўні́цтва Stráßenbau m -s;

даро́жная су́мка Réisetasche f -, -n;

даро́жныя выда́ткі Réisekosten pl, Réisespesen pl;

даро́жная машы́на Stráßenbaumaschine f -, -n;

даро́жнае пакрыццё Stráßendecke f -, -n;

даро́жны знак Verkéhrszeichen n -s, -;

даро́жны паказа́льнік Wégweiser m -s, -;

даро́жныя выпрабава́нні аўта. Stráßenversuch m -s, -e; Fáhrerprobung f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

аўтамабі́льна-даро́жны автомоби́льно-доро́жный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

машы́нна-даро́жны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. машы́нна-даро́жны машы́нна-даро́жная машы́нна-даро́жнае машы́нна-даро́жныя
Р. машы́нна-даро́жнага машы́нна-даро́жнай
машы́нна-даро́жнае		 машы́нна-даро́жнага машы́нна-даро́жных
Д. машы́нна-даро́жнаму машы́нна-даро́жнай машы́нна-даро́жнаму машы́нна-даро́жным
В. машы́нна-даро́жны (неадуш.)
машы́нна-даро́жнага (адуш.)		 машы́нна-даро́жную машы́нна-даро́жнае машы́нна-даро́жныя (неадуш.)
машы́нна-даро́жных (адуш.)
Т. машы́нна-даро́жным машы́нна-даро́жнай
машы́нна-даро́жнаю		 машы́нна-даро́жным машы́нна-даро́жнымі
М. машы́нна-даро́жным машы́нна-даро́жнай машы́нна-даро́жным машы́нна-даро́жных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

будаўні́ча-даро́жны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. будаўні́ча-даро́жны будаўні́ча-даро́жная будаўні́ча-даро́жнае будаўні́ча-даро́жныя
Р. будаўні́ча-даро́жнага будаўні́ча-даро́жнай
будаўні́ча-даро́жнае		 будаўні́ча-даро́жнага будаўні́ча-даро́жных
Д. будаўні́ча-даро́жнаму будаўні́ча-даро́жнай будаўні́ча-даро́жнаму будаўні́ча-даро́жным
В. будаўні́ча-даро́жны (неадуш.)
будаўні́ча-даро́жнага (адуш.)		 будаўні́ча-даро́жную будаўні́ча-даро́жнае будаўні́ча-даро́жныя (неадуш.)
будаўні́ча-даро́жных (адуш.)
Т. будаўні́ча-даро́жным будаўні́ча-даро́жнай
будаўні́ча-даро́жнаю		 будаўні́ча-даро́жным будаўні́ча-даро́жнымі
М. будаўні́ча-даро́жным будаўні́ча-даро́жнай будаўні́ча-даро́жным будаўні́ча-даро́жных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ву́лічна-даро́жны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ву́лічна-даро́жны ву́лічна-даро́жная ву́лічна-даро́жнае ву́лічна-даро́жныя
Р. ву́лічна-даро́жнага ву́лічна-даро́жнай
ву́лічна-даро́жнае		 ву́лічна-даро́жнага ву́лічна-даро́жных
Д. ву́лічна-даро́жнаму ву́лічна-даро́жнай ву́лічна-даро́жнаму ву́лічна-даро́жным
В. ву́лічна-даро́жны (неадуш.)
ву́лічна-даро́жнага (адуш.)		 ву́лічна-даро́жную ву́лічна-даро́жнае ву́лічна-даро́жныя (неадуш.)
ву́лічна-даро́жных (адуш.)
Т. ву́лічна-даро́жным ву́лічна-даро́жнай
ву́лічна-даро́жнаю		 ву́лічна-даро́жным ву́лічна-даро́жнымі
М. ву́лічна-даро́жным ву́лічна-даро́жнай ву́лічна-даро́жным ву́лічна-даро́жных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)