Бетпак-Дала (пустыня) 2/316

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

БЕТПА́К-ДАЛА́, Бедпак-Дала,

Паўночны Галодны стэп, пустыня ў Казахстане, ад р. Сарысу на З да воз. Балхаш на У. Пл. каля 75 тыс. км². Плоская і спадзістахвалістая раўніна з сярэднімі выш. 300—350 м (найб. г. Джамбул, 974 м). Зах. ч. — гліністая салянкава-палыновая пустыня, якая пераходзіць на У у камяністую пустыню. Шмат дробных, засоленых азёраў. Пашы; асвойваецца пад земляробства.

т. 3, с. 131

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

да́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, рознаспрагальны

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. да́м дадзі́м
2-я ас. дасі́ дасце́
3-я ас. да́сць даду́ць
Прошлы час
м. да́ў далі́
ж. дала́
н. дало́
Загадны лад
2-я ас. да́й да́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час да́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

трэ́шчына, -ы, мн. -ы, -чын, ж.

1. Шчыліна, вузкае паглыбленне на паверхні.

Сцяна дала трэшчыну.

2. перан. Пра разлад, разыходжанні паміж кім-н.

У іх адносінах утварылася т.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перавы́даць, -дам, -дасі, -дасць; -дадзім, -дасце, -дадуць; -даў, -дала; -дай; -дадзены; зак., што.

Выдаць зноў.

П. падручнік.

|| незак. перавыдава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́, -даю́ць.

|| наз. перавыда́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разда́ць², -да́м, -дасі́, -да́сць; -дадзі́м, -дасце́, -даду́ць; -да́ў, -дала́, -ло́; -да́й; -да́дзены; зак., што.

1. Расшырыць, расцягнуць, зрабіць прасторным.

Р. абутак.

2. безас.

Зрабіць поўным, тоўстым.

Хлопца за лета раздало.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

авалі́ст

(ад аваль)

асоба, якая дала вэксальнае паручыцельства, г.зн. зрабіла аваль.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

трэ́шчына ж., прям., перен. тре́щина;

сцяна́ дала́ ~ну — стена́ дала́ тре́щину;

у іх адно́сінах узні́кла т. — в их отноше́ниях образова́лась тре́щина

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перапрада́ць, -да́м, -дасі́, -да́сць; -дадзі́м, -дасце́, -даду́ць; -да́ў, -дала́, -ло́; -да́й; -да́дзены; зак., каго-што.

Прадаць раней купленае (звычайна даражэй).

П. пярсцёнак.

|| незак. перапрадава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́, -даю́ць.

|| наз. перапро́даж, -у, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пахалада́ць сов., безл. похолода́ть;

на дварэ́ ~да́ла — на дворе́ похолода́ло

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)