дагаво́р

‘дзеянне’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. дагаво́р
Р. дагаво́ру
Д. дагаво́ру
В. дагаво́р
Т. дагаво́рам
М. дагаво́ры

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дагаво́р

‘дакумент’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. дагаво́р дагаво́ры
Р. дагаво́ра дагаво́раў
Д. дагаво́ру дагаво́рам
В. дагаво́р дагаво́ры
Т. дагаво́рам дагаво́рамі
М. дагаво́ры дагаво́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дагаво́р, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -у. Пісьмовае або вуснае пагадненне; дамова.

Падпісаць д.

2. -а. Дакумент, у якім падаюцца звесткі аб узаемных абавязацельствах; дамова.

|| прым. дагаво́рны, -ая, -ае.

На дагаворных пачатках.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дагаво́р, -ру, (о документе) -ра м. догово́р;

д. аб ненапа́дзе — догово́р о ненападе́нии;

гандлёвы д. — торго́вый догово́р;

д. аб узаемадапамо́зе — догово́р о взаимопо́мощи;

гаранты́йны д. — гаранти́йный догово́р;

○ калекты́ўны д. — коллекти́вный догово́р;

мі́рны д. — ми́рный догово́р

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дагаво́р, ‑у, м.

Пісьмовае або вуснае пагадненне, умова аб узаемных абавязацельствах. Мірны дагавор. Гандлёвы дагавор. Дагавор аб узаемадапамозе. Заключыць дагавор.

•••

Калектыўны дагавор — пагадненне, заключанае паміж адміністрацыяй і прафсаюзнай арганізацыяй якога‑н. прадпрыемства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дагаво́р м.

1. Vertrág m -(e)s, -träge; Pakt m -(e)s -e; Ábkommen n -s, - (пагадненне);

мі́рны дагаво́р Fríedensvertrag m;

гандлёвы дагаво́р Hándelsvertrag m, Hándelsabkommen n;

крэды́тны дагаво́р Kredítvertrag m;

дагаво́р страхава́ння Versícherungs ver trag m;

рызыко́вы [алеато́рны] дагаво́р Aleatórvertrag m;

міжнаро́дны дагаво́р völkerrechtlicher Vertrág;

двухбако́вы дагаво́р zwéiseiti ger [bilateráler] Vertrág;

шматбако́вы дагаво́р méhr seiti ger [múltilateraler] Vertrág;

дагаво́р аб ненапа́дзе Nícht an griffs pakt m;

саю́зны дагаво́р Bündnisvertrag m;

дагаво́р аб забаро́не выпрабава́нняў я́дзернай збро́і Téststoppabkommen n, Ábkommen über die Éinstellung der Kérnwaffenversuche;

дагаво́р аб дру́жбе і ўзае́мнай дапамо́зе Freúndschafts- und Béistandspakt m;

заключы́ць дагаво́р éinen Vertrág (áb)schlíeßen*;

пару́шыць дагаво́р éinen Ver trág verlétzen; vertrágsbrüchig wérden;

скасава́ць дагаво́р éinen Ver trág kündigen;

краі́на, яка́я падпіса́ла дагаво́р дып. Vertrágs staat m -(e)s, -en, Signatárstaat m, Signatármacht [zignɑ´tɑ:r-] f -, -mächte

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Дагавор (у грамадз. праве) 1/495; 3/375, 424; 4/111, 469; 5/393; 8/306

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ДАГАВО́Р у цывільным праве, пагадненне дзвюх ці больш асоб пра ўстанаўленне, змяненне або спыненне грамадзянскіх правоў і абавязкаў (пазыка, купля-продаж, даручэнне, падрад і інш.). Паводле цывільнага права Рэспублікі Беларусь дагавор можа быць заключаны ў вуснай, пісьмовай або натарыяльнай форме. Дагавор павінен адпавядаць абавязковым для яго ўдзельнікаў правілам, устаноўленым законам і інш. прававымі актамі, што дзейнічаюць на момант яго заключэння. Некаторыя віды дагавора патрабуюць рэгістрацыі ў адпаведных дзярж. органах (напр., належна аформлены дагавор куплі-продажу жылога дома павінен быць зарэгістраваны ў выканаўчым к-це мясц. Савета дэпутатаў). Дагавор набывае сілу з моманту яго заключэння. Парадак заключэння і выканання дагавора рэгулюецца грамадзянскім кодэксам.

Э.І.Кузьмянкова.

т. 5, с. 569

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Дагаво́р ’дагавор’ (БРС). Рус. догово́р, укр. до́говір, славац. dohovor, балг. до́говор. Шанскі (1, Д, Е, Ж, 152) лічыць гэту лексему ўласна рус.; у іншых мовах яна запазычана з рус. У рус. мове адзначаецца ўжо ў XVI ст.; утварэнне бязафікснага тыпу ад дзеяслова договори́ться.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дагавор, умова, пагадненне, кантракт, пакт

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)