дабіва́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. дабіва́ю дабіва́ем
2-я ас. дабіва́еш дабіва́еце
3-я ас. дабіва́е дабіва́юць
Прошлы час
м. дабіва́ў дабіва́лі
ж. дабіва́ла
н. дабіва́ла
Загадны лад
2-я ас. дабіва́й дабіва́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час дабіва́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дабіва́ць несов.

1. в разн. знач. добива́ть; (раненого, недобитого — ещё) прика́нчивать;

2. (оканчивать вколачивание) докола́чивать;

3. разг. (завершать какую-л. работу) ока́нчивать, зака́нчивать;

1-3 см. дабі́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дабіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да дабіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дабіва́ць

1. (прыкончыць) den Tódesstoß [Gnádenstoß] gében*; j-m den Gáraus máchen;

2. (разбіць канчаткова) völlig zerschlágen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

дабі́ць, -б’ю́, -б’е́ш, -б’е́; -б’ём, -б’яце́, -б’ю́ць; -бі́ты; зак.

1. каго (што). Прыкончыць (у 2 знач.) раненага, падстрэленага.

Паляўнічы дабіў звера.

Гэтыя весткі зусім дабілі старога (перан.).

2. перан., каго-што. Канчаткова разграміць.

Д. варожыя сілы.

3. што. Канчаткова разбіць што-н. недабітае, трэснутае; перабіць усё, што засталося цэлым.

Д. талеркі.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), што і чаго. Скончыць біць, утвараць гукі (пра гадзіннік).

Гадзіннік не паспеў д. шостага ўдару, як пачалася нарада.

5. што. Увагнаць да канца.

Д. цвік.

6. перан., што. Завяршыць якую-н. работу.

К вечару дабілі жніво.

◊

Дабіць да ручкі (разм.) — давесці да развалу, да поўнай непрыгоднасці.

|| незак. дабіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дабіва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да дабіцца.

2. Зал. да дабіваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

добива́ть несов., в разн. знач. дабіва́ць; см. доби́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прика́нчивать несов.

1. (прекращать) разг. канча́ць;

2. (добивать) разг. прыко́нчваць; дабіва́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дабіва́нне ср.

1. добива́ние;

2. докола́чивание;

1, 2 см. дабіва́ць 1, 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

докола́чивать несов.

1. (добивать) дабіва́ць;

2. (доканчивать выколачивание) датраса́ць, датрэ́сваць, разг. дакало́чваць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)