ГУ́ЗІКАЎ Міхаіл Іосіфавіч

(14.9.1806, г. Шклоў Магілёўскай губ. — 27.10.1837),

бел. музыкант, віртуоз-ксілафаніст. Іграў на флейце і цымбалах у нар. інстр. ансамблях. У пач. 1830-х г. на аснове ўдасканалення нар. муз. інструмента брусочкаў распрацаваў сучасную канструкцыю ксілафона. З 1833 выступаў з канцэртамі, у т. л. ў Аўстрыі, Германіі, Бельгіі, Францыі. Выконваў уласныя транскрыпцыі твораў К.М.Вебера, І.Гумеля, Н.Паганіні, папуры і варыяцыі на папулярныя оперныя мелодыі, імправізацыі, апрацоўкі бел., рус., укр., яўр. песень і танцаў. Артыкулы пра яго змяшчалі муз. слоўнікі 19 ст. Яму прысвечана брашура З.Шлезінгера «Іозеф Гузікаў і яго інструмент з дрэва і саломы» (Вена, 1836).

Літ.:

Ямпольский И. Первый виртуоз на ксилофоне // Сов. музыка. 1959. №11;

Тищенко И.К. Белорусский Орфей // Неман. 1983. № 5.

т. 5, с. 522

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Гузікаў М. І. 4/78—79; 6/163

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

грос, -а, мн. -ы, -аў, м.

Адзінка падліку, роўная 144 прадметам.

Г. гузікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

футбо́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Трыкатажная кашуля, звычайна без гузікаў, каўняра і кішэняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гу́зік

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. гу́зік гу́зікі
Р. гу́зіка гу́зікаў
Д. гу́зіку гу́зікам
В. гу́зік гу́зікі
Т. гу́зікам гу́зікамі
М. гу́зіку гу́зіках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

распашо́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Кароткая без гузікаў кашулька для груднога дзіцяці з разрэзам на спіне або на грудзях.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зашпілі́ць, -ілю́, -і́ліш, -і́ліць; -і́лены; зак., што.

Злучыць, змацаваць (краі адзення і пад.) пры дапамозе шпілек, кнопак або гузікаў, якія прасоўваюцца ў петлі.

З. пінжак.

|| незак. зашпі́льваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напрышыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Прышыць вялікую колькасць чаго‑н. Напрышываць гузікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наўшыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Ушыць вялікую колькасць чаго‑н. Наўшываць гузікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

грос, ‑а, м.

Уст. Дванаццаць тузінаў (144 штукі) якіх‑н. аднародных прадметаў. Грос гузікаў.

[Ням. Gross.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)