гудзе́ць, -джу́, -дзі́ш, -дзі́ць; -дзі́м, -дзіце́, -дзя́ць; -дзі́; незак.
Тое, што і гусці.
|| зак. прагудзе́ць, -джу́, -дзі́ш, -дзі́ць; -дзі́м, -дзіце́, -дзя́ць; -дзі́.
|| наз. гудзе́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гудзе́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
гуджу́ |
гудзі́м |
| 2-я ас. |
гудзі́ш |
гудзіце́ |
| 3-я ас. |
гудзі́ць |
гудзя́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
гудзе́ў |
гудзе́лі |
| ж. |
гудзе́ла |
| н. |
гудзе́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
гудзі́ |
гудзі́це |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
гудзе́ць несов., разг., см. гусці́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гудзе́ць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; ‑дзім, ‑дзіце, ‑дзяць; незак.
Разм. Тое, што і гусці. Тэлеграфныя драты прыціхлі — не гудзяць, прыбраліся ў серабрыстыя пацеркі. Пестрак. Роем пчол гудзеў натоўп сялян. Нікановіч.
•••
Гудам гудзець — вельмі моцна гудзець. Буры. Навальніцы. Гудам бор гудзе. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Гудзе́ць ’гусці’ (БРС, Нас.), ’гудзець’ (Касп., Бяльк.), гуд ’гудзенне’ (БРС). Рус. гуде́ть, таксама ’плакаць’, ’іграць на гуслях, шумець’, укр. гудіти, чэш. housti, серб.-харв. гу́дјети і г. д. Прасл. *gǫděti, таксама *gǫsti. Роднасныя формы літ. gaũsti ’гучаць, гусці’. Гл. Фасмер, 1, 470–471; Бернекер, 1, 341; Траўтман, 80; падрабязна Трубачоў, Эт. сл., 7, 80, 85.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гудну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Аднакр. да гудзець.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жужжа́ть несов., прям., перен. гусці́, гудзе́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гуд, ‑у, м.
Тое, што і гудзенне. Пчаліны гуд. □ Мы слухалі з табой прыход вясны ў полі, Спеў жаўрука нястомны, Машын сталёвых гуд. А. Астапенка.
•••
Гудам гудзець гл. гудзець.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)