ГРЭ́КАЎ Мітрафан Барысавіч
(да 1911 Мартышчанка Мітрафан Паўлавіч; 15.6.1882, хутар Шарпаеўка, Растоўская вобл., Расія — 27.11.1934),
рускі жывапісец, заснавальнік сав. батальнага жывапісу. Вучыўся ў Адэскім маст. вучылішчы (1898—1903), Пецярбургскай АМ (1903—11). Чл. Асацыяцыі мастакоў рэв. Расіі (1925). Аўтар карцін «Тачанка» (1925), «Кавалерыйская атака», «Трубачы Першай коннай арміі», «Атрад Будзённага» (абедзве 1934) і інш., у якіх з гіст. дакладнасцю, пераканаўча ўзнавіў гераічныя будні грамадз. вайны, атмасферу 1920-х г. Ініцыятар стварэння дыярам і панарам (эскізы дыярам «Штурм Перакопа», 1931; «Абарона Царыцына», 1933, і інш.). Імя Грэкава прысвоена Студыі ваенных мастакоў.
Літ.:
Лапунова Н. М.Б.Греков. М., 1982;
Левандовский С.Н. М.Б.Греков. Л., 1982.
т. 5, с. 492
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГРЭ́КАЎ Барыс Дзмітрыевіч
(21.4.1882, г. Міргарад, Украіна — 9.9.1953),
расійскі гісторык. Акад. АН СССР (1935). Д-р гіст. н. (1934). Ганаровы чл. АН БССР (1947). Скончыў Маскоўскі ун-т (1907). З 1910 выкладаў у ВНУ Пецярбурга, Пярмі, Сімферопаля, Масквы. Дырэктар Ін-та гісторыі (з 1937), Ін-та гісторыі матэрыяльнай культуры (1944—46), Ін-та славяназнаўства (1947—51) АН СССР. Акад.-сакратар Аддзялення гісторыі і філасофіі АН СССР (1946—53). Аўтар падручнікаў для ВНУ, прац па гісторыі Ноўгарада, Кіеўскай Русі (стваральнік яе сав. канцэпцыі—феад. дзяржава, агульная радзіма рускіх, украінцаў, беларусаў і інш.), рас. сялянства, паўд. і зах. славян, крыніцазнаўстве і гістарыяграфіі Расіі.
Тв.:
Избр. труды. Т. 1—4. М., 1957—60.
т. 5, с. 492
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Грэкаў У. В. 4/328; 12/679
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Грэкаў М. Б. 1/504; 2/176—177 (укл.), 178; 4/63; 8/79; 9/114, 427
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Грэкаў Б. Дз. 1/48, 236; 2/51, 183; 3/209; 4/62—63, 256, 287, 311, 476, 479, 492; 7/65, 482; 8/395; 9/520; 11/160, 193
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
грэ́к
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
грэ́к |
грэ́кі |
| Р. |
грэ́ка |
грэ́каў |
| Д. |
грэ́ку |
грэ́кам |
| В. |
грэ́ка |
грэ́каў |
| Т. |
грэ́кам |
грэ́камі |
| М. |
грэ́ку |
грэ́ках |
Крыніцы:
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
эмпірэ́й
‘ва ўяўленні грэкаў - самая высокая частка неба’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
эмпірэ́й |
| Р. |
эмпірэ́я |
| Д. |
эмпірэ́ю |
| В. |
эмпірэ́й |
| Т. |
эмпірэ́ем |
| М. |
эмпірэ́і |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
зефі́р¹, -у, м.
У старажытных грэкаў: заходні вецер; у паэзіі: цёплы лёгкі вецер.
|| прым. зефі́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
анты́чны, -ая, -ае.
Які адносіцца да гісторыі і культуры старажытных грэкаў і рымлян.
Антычная літаратура.
Антычнае мастацтва.
|| наз. анты́чнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
э́ліны, -аў, адз. э́лін, -а, м.
Назва старажытных грэкаў.
|| ж. э́лінка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым. э́лінскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)