Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
груз, -у, мн. гру́зы, -аў, м.
1. Цяжар, цяжкі прадмет.
Скінуць г. з калёс.
2. Тавары, прызначаныя для перавозкі.
Вагоны з грузам.
Падрыхтаваць г. для перавозкі.
|| прым.грузавы́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).
Грузавыя перавозкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
грузв разн. знач.груз, род. гру́зу м.;
подня́ть груз падня́ць груз;
це́нный груз кашто́ўны груз.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
груз (род. гру́зу) м., в разн. знач.груз;
падня́ць г. — подня́ть груз;
кашто́ўны г. — це́нный груз;
◊ ляжа́ць мёртвым ~зам — лежа́ть мёртвым гру́зом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
груз, ‑у, м.
1. Цяжар, вага. Самалёт падскочыў, вызваліўшыся ад грузу скінутых бомбаў.Шамякін.// Цяжкі прадмет. Начапіць груз на леску.//перан.; чаго. Тое, што гняце, мучыць. І людзі выпростваюць плечы, Скідаюць нявольніцтва груз.Астрэйка.
2. Тавары, паклажа, прызначаныя для перавозкі. Сям-там на пуцях стаялі.. платформы з лесам ды з іншымі грузамі.Лынькоў.Неўзабаве ўвесь нарыхтаваны груз быў перанесены на сані.М. Ткачоў.
•••
Мёртвы груз — пра матэрыяльныя каштоўнасці, якія ляжаць без выкарыстоўвання. Золата мёртвым грузам ляжыць у зямлі.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грузм
1.камерц (тавар) Ládung f -, -en, Fracht f -, -en; Gut n -(e)s, Güter;
наяўнасць у папуляцыі (віду) лятальных і інш. адмоўных мутацый, якія пры пераходзе у гомазіготны стан выклікаюць гібель асобін або зніжэнне іх жыццяздольнасці; у шырокім сэнсе — зніжэнне (сапраўднае або патэнцыяльнае) прыстасаванасці папуляцыі, што ўзнікае пры наяўнасці генетычнай зменлівасці. Тэрмін увёў амер. генетык Г.Мёлер у 1940-я г. Крыніцамі генетычнага грузу служаць мутацыйныя і сегрэгацыйныя працэсы. Адпаведна адрозніваюць мутацыйны, збалансаваны (сегрэгацыйны) і субстытуцыйны (пераходны) генетычны груз. Кожная папуляцыя нясе ў сабе генетычны груз, частка якога адбываецца за кошт паўторнай мутацыі, частка — за кошт эфекту звышдамінавання. У абодвух выпадках гомазіготы (гл.Гомазіготнасць) маюць адмоўнае праяўленне. Аднак паняцце шкоднасці мутацый адноснае, таму што генетычны груз можа адначасова быць і генетычным рэзервам эвалюцыі дзякуючы падтрымцы генетычнай разнастайнасці папуляцый. Вывучэнне генетычнага грузу ў выглядзе шкодных мутацый у чалавека (спадчынныя хваробы) мае важнае значэнне для вырашэння практычных пытанняў мед. генетыкі.