грех в разн. знач. грэх, род. граху́ и грэ́ху м.,
◊
не́чего греха таи́ть няма́ чаго́ граху́ таі́ць;
с грехо́м попола́м з грахо́м папала́м;
как на грех як на грэх;
от греха́ пода́льше дале́й ад граху́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
першаро́дны перворо́дный;
◊ п. грэх — перворо́дный грех
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
содо́мский книжн., уст. садо́мскі;
◊
содо́мский грех садо́мскі грэх.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
грэх
1. сущ. (род. граху́) м., в разн. знач. грех;
2. в знач. сказ., разг. грех, грешно́;
г. вам так гавары́ць — грех (грешно́) вам так говори́ть;
◊ браць г. на душу́ — брать грех на́ душу;
з грахо́м папала́м — с грехо́м попола́м;
няма́ чаго́ грахі́ таі́ць — не́чего греха́ таи́ть;
як на г. — как на грех;
дале́й ад граху́ — от греха́ пода́льше;
смяро́тны г. — смерте́льный грех;
першаро́дны г. — перворо́дный грех;
што пра́ўда, то не г. — посл. что пра́вда, то не грех;
нядо́ўга і да граху́ — до́лго ли до греха́;
і смех і г. — погов. и смех и грех;
ра́да б душа́ ў рай, ды грахі́ не пуска́юць — посл. рад бы в рай, да грехи́ не пуска́ют;
прапа́ў мех — на ба́цьку г. — погов. с больно́й головы́ на здоро́вую
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Грэх, грэ́шны. Прасл. *grěxъ, *grešьnъ ’тс’; параўн. рус. грех, укр. гріх, польск. grzech, чэш. hřích, серб.-харв. гри̏јех, балг. грехъ́т, ст.-слав. грѣхъ. Этымалогій гэтага слова шмат; звычайна меркавалі, што ёсць сувязь з *grěti ’грэць’ (Фасмер, 1, 456–457). Трубачоў (Эт. сл., 7, 115–116) падтрымлівае этымалогію Бугі: *grěxъ < *groi̯‑so (параўн. лат. grèizs ’крывы’). Агляд літ-ры ў Трубачова, там жа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Paupertas non est probrum (Vitium)
Беднасць не загана.
Бедность не порок.
бел. Рваная світка не загана.
рус. Бедность не порок. Бедность не стыд. У голыша ‒ та же душа. Хоть мошна пуста, да душа чиста. Убожество не грех. Нищета не отнимает ни чести, ни ума.
фр. La pauvreté n’est pas vice (Бедность не порок).
англ. Poverty is no sin (Бедность не грех).
нем. Armut ist keine Sünde (Бедность не грех).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
прегреше́ние ср.
1. (действие) парушэ́нне (зако́на, звы́чаю і да таго́ падо́бнае); см. прегреша́ть 2;
2. (грех) грэх, род. граху́ м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Nemo sine vitiis est/nascitur
Ніхто не бывае/не нараджаецца без заганаў.
Никто не бывает/не рождается без пороков.
бел. Не без граху. І на Машку бывае прамашка. І на дзеўку бывае грэх. Жыццё мучыць, жыццё і вучыць.
рус. Не без греха. Грех сладок, человек падок. Один Бог без греха. Без греха век не проживёшь.
фр. Nul vifs sans vices (Не без греха). Chacun a son péché mignon (У всякого свой грешок). Que celui qui est sans péché lui jette la première pierre (Пусть тот, кто без греха, бросит в неё первый камень).
англ. No man is wise at all times (Никто не мудр всё время).
нем. Süß ist die Sünde, schwach der Mensch (Сладость ‒ грех, слаб ‒ человек). Süß ist das Laster, schwach der Mensch (Сладок ‒ порок,слаб ‒ человек).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
смяро́тны
1. сме́ртный;
~нае ло́жа — сме́ртный одр;
2. (приносящий смерть, лишающий жизни) сме́ртный, смерте́льный, смертоно́сный;
с. вы́падак — сме́ртный (смерте́льный) слу́чай;
с. яд — смерте́льный (смертоно́сный) яд;
3. перен. смерте́льный;
~ная нуда́ — смерте́льная тоска́;
◊ с. грэх — сме́ртный грех
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Minutula pluvia imbrem parit
3 малой хмаркі вялікі дождж.
С малой тучки большой дождь.
бел. Малая пашня, ды ўрод дала. Малы жук, ды вялікі гук. Малая прачка часам многа зробіць. Маленькі, але удаленькі. Мурашка невялікая, а горы капае.
рус. Мал золотник, да увесист. Мал смех, да велик грех. Мал телом, да велик делом. Мал язык, да человеком ворочает. Мала кобылка, да велик возвезёт. Маленький ‒ да удаленький, а большой ‒ да худой. Мал соловей, да голос велик.
фр. Petit mais brave (Маленький, да удаленький).
англ.
нем. Kleiner Regen schlägt großen Wind nieder (Малый дождь укрощает большой ветер).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)