граць гл. іграць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гра́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. гра́ю гра́ем
2-я ас. гра́еш гра́еце
3-я ас. гра́е гра́юць
Прошлы час
м. гра́ў гра́лі
ж. гра́ла
н. гра́ла
Загадны лад
2-я ас. гра́й гра́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час гра́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

граць несов., см. ігра́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ігра́ць і граць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. што на чым і без дап. Выконваць (музычны твор, п’есу на сцэне, ролю і інш.).

І. на акардэоне.

І. ролю партызана.

2. на чым, у чым. Блішчаць, пералівацца рознымі колерамі, быць у руху, змяняцца (пра ўсмешку і пад.).

Усмешка іграе на твары.

3. Тое, што і гуляць (у 2 знач.).

І. у хакей.

4. перан. Быць у бадзёрым, узбуджаным стане (пра пачуцці, уяўленні і пад.).

Кроў іграе.

◊

Іграць на нервах (разм., неадабр.) — гнявіць, нерваваць каго-н.

Іграць у адну дудку (разм., неадабр.) — быць заадно з кім-н.

|| зак. сыгра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; сы́граны (да 1 і 2 знач.).

|| наз. ігра́, -ы́, мн. ігры, іграў, ж. і ігра́нне, -я, н. (да 1 знач.).

І. на цымбалах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Граць. Гл. ігра́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ахмяле́нне, ‑я, н.

1. Стан паводле знач. дзеясл. ахмялець.

2. перан. Захапленне, самазабыццё. [Антон:] — Эх, ды каб пайсці са сваёй скрыпкай у родную вёску, а там граць, граць да ахмялення, да адурэння, да сёмага поту. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рэ́піць ’заўзята, з захапленнем граць, скакаць’ (Сцяшк. МГ). Ад рыпаць 2 (гл.). Чаргаванне ы : э, магчыма, пад уплывам польск. rzępolić ’кепска граць на скрыпцы’, rzępak ’музыка’, rzępolą ’той, хто кепска грае на скрыпцы’. Польскія словы Брукнер звязвае з rząp ’хвасцец, зад’ (Брукнер, 474), што неверагодна. Можна таксама дапусціць уплыў назвы народнага танца Рэпка > рэпіць ’скакаць або граць Рэпку’ > ’граць, скакаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

tootle [ˈtu:tl] v. трубі́ць; дудзе́ць, tootle on the flute (і)гра́ць на фле́йце

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

◎ Картагра́ч ’карцёжнік’ (Некр.). Штучна створанае складанае слова з другой асновай ‑грач ад дзеяслова граць (іграць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

dúdeln

vi

1) граць на валы́нцы

2) дудзе́ць (дрэнна граць на духавым інструменце)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)