ВІЦЫНА́ЛЬНЫЯ ГРА́НІ

(лац. vicinalis ад vicinus суседні, блізкі, падобны),

грані крышталёў, на якіх ёсць спадзістыя пірамідальныя ўзвышэнні (віцынальныя піраміды) або ямкі. Утвараюцца пры росце крышталёў у пункце выхаду вінтавой дыслакацыі. У розных крышталёў маюць розную форму, што дае магчымасць па іх вызначаць сіметрыю ў крышталяграфіі.

т. 4, с. 237

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гра́нь

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз. мн.
Н. гра́нь гра́ні
Р. гра́ні гра́ней
гра́няў
Д. гра́ні гра́ням
В. гра́нь гра́ні
Т. гра́нню гра́нямі
М. гра́ні гра́нях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Гра́нь

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз.
Н. Гра́нь
Р. Гра́ні
Д. Гра́ні
В. Гра́нь
Т. Гра́нню
М. Гра́ні

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чатырохгра́нны, -ая, -ае.

Які мае чатыры грані.

Ч. штык.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трохгра́нны, -ая, -ае.

1. Які мае тры грані.

Т. напільнік.

2. Утвораны перасячэннем трох граней, што праходзяць праз адну кропку (спец.).

Т. вугал.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

грань ж., в разн. знач. грань;

куб ма́е шэсць гра́ней — куб име́ет шесть гра́ней;

гра́ні крышталя́ — гра́ни криста́лла;

гра́ні хара́ктару — гра́ни хара́ктера

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

грані́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. граню́ грані́м
2-я ас. грані́ш граніце́
3-я ас. грані́ць граня́ць
Прошлы час
м. грані́ў грані́лі
ж. грані́ла
н. грані́ла
Загадны лад
2-я ас. грані́ грані́це

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чатырохгра́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае чатыры грані. Чатырохгранная прызма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

грань, ‑і, ж.

1. Лінія падзелу; граніца, мяжа. Былі гады змагання На грані дзвюх эпох. Кастрычніцкіх паўстанняў Ніхто не перамог. Колас. // перан. Тое, што адрознівае адно ад другога. У Лынькова часта нельга правесці грані паміж.. аўтарскай унутранай псіхалагічнай характарыстыкай і ўнутраным маналогам самога героя. Дзюбайла.

2. Плоская паверхня прадмета, якая ўтварае вугал з другой такой жа паверхняй. Грані куба. Грані паралелепіпеда.

3. Кант, утвораны дзвюма плоскасцямі, якія перасякаюцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рамбо́эдр, ‑а, м.

Паралелепіпед, усе грані якога з’яўляюцца роўнымі ромбамі.

[Ад грэч. rhombos — ромб і hedra — сядзенне, аснова, грань.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)