господа
Том: 7, старонка: 101.
Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)
господа
Том: 7, старонка: 102.
Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)
спада́рства собир., ср. господа́ мн.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Гаспо́да ’гаспадарка, двор’ (БРС), ’унутранасць панскага дома’ (Нас.), ’хата гаспадара, чужая хата’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. укр. госпо́да, але рус. господа́ (мн. л. да господи́н), далей польск. gospoda, чэш. hospoda, ст.-слав. господа ’гасцініца’, серб.-харв. (зборны назоўнік) госпо̀да. Прасл. *gospoda па паходжанню зборны назоўнік да *gospodь ’пан, гаспадар’. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 7, 58–59; Слаўскі, 1, 324.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
па́нства ср.
1. собир., уст. ба́рство, господа́ мн., ба́ре мн., прост. па́нство;
2. презр. ба́рство; см. па́нскі 3
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
господи́н в разн. знач. пан, род. па́на м., мн. паны́, -но́ў; спада́р, -ра́ м.;
господа́ (в обращении) пано́ве (спадары́);
◊
сам себе́ господи́н сам сабе́ пан;
господи́н своего́ сло́ва гаспада́р свайму́ сло́ву.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Humiles laborant, ubi potentes dissident
Простыя людзі пакутуюць, калі вяльможы паміж сабой б’юцца.
Простые люди страдают, когда вельможи между собой дерутся.
бел. Паны б’юцца, а ў мужыкоў чубы трашчаць.
рус. Паны дерутся, а у холопов чубы трещат.
фр. Quand il neige sur les montagnes, il fait bien froids dans les vallés (От снега, выпавшего в горах, в долинах холодно бывает).
англ. Kings go mad and the peoples suffer for it (Короли сходят с ума, а народы страдают).
нем. Wenn die Herren sich raufen, müssen die Bauern Haare lassen (Когда господа дерутся, холопы должны отпускать волосы).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)