Гліністыя пароды, гл. Пеліты

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ГЛІ́НІСТЫЯ ГЛЕ́БЫ,

цяжкапранікальныя для вады і паветра глебы, што развіваюцца на пародах, якія маюць больш за 50% часцінак фіз. гліны (дыям. менш за 0,01 мм). Здольныя моцна набракаць пры ўвільгатненні і растрэсквацца пры высыханні. Багатыя гумусам і азотам, маюць вапну, фосфар, калій і інш. мікраэлементы. Ворныя гарызонты з трывалай дробнакамкаватай структурай, схільныя да забалочвання. На Беларусі гліністыя глебы пашыраны на азёрна-ледавіковых, радзей марэнных глінах і цяжкіх суглінках найбольш у Віцебскай (займаюць каля 76 тыс. га) і Гродзенскай (20 тыс. га) абласцях. Больш за 70% гліністых глебаў паўгідраморфныя (дзярнова-падзолістыя і дзярнова забалочаныя). Эфектыўная ўрадлівасць звязана са ступенню ўвільгатнення (бал ад 76 да 38).

т. 5, с. 296

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

глі́ністы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. глі́ністы глі́ністая глі́ністае глі́ністыя
Р. глі́ністага глі́ністай
глі́ністае		 глі́ністага глі́ністых
Д. глі́ністаму глі́ністай глі́ністаму глі́ністым
В. глі́ністы (неадуш.)
глі́ністага (адуш.)		 глі́ністую глі́ністае глі́ністыя (неадуш.)
глі́ністых (адуш.)
Т. глі́ністым глі́ністай
глі́ністаю		 глі́ністым глі́ністымі
М. глі́ністым глі́ністай глі́ністым глі́ністых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

глі́ністы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. глі́ністы глі́ністая глі́ністае глі́ністыя
Р. глі́ністага глі́ністай
глі́ністае		 глі́ністага глі́ністых
Д. глі́ністаму глі́ністай глі́ністаму глі́ністым
В. глі́ністы (неадуш.)
глі́ністага (адуш.)		 глі́ністую глі́ністае глі́ністыя (неадуш.)
глі́ністых (адуш.)
Т. глі́ністым глі́ністай
глі́ністаю		 глі́ністым глі́ністымі
М. глі́ністым глі́ністай глі́ністым глі́ністых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

глі́ністы, -ая, -ае.

1. Які ўтрымлівае ў сабе гліну.

Гліністыя глебы.

2. Колерам падобны на гліну.

|| наз. глі́ністасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

алеўры́та-глі́ністы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. алеўры́та-глі́ністы алеўры́та-глі́ністая алеўры́та-глі́ністае алеўры́та-глі́ністыя
Р. алеўры́та-глі́ністага алеўры́та-глі́ністай
алеўры́та-глі́ністае		 алеўры́та-глі́ністага алеўры́та-глі́ністых
Д. алеўры́та-глі́ністаму алеўры́та-глі́ністай алеўры́та-глі́ністаму алеўры́та-глі́ністым
В. алеўры́та-глі́ністы (неадуш.)
алеўры́та-глі́ністага (адуш.)		 алеўры́та-глі́ністую алеўры́та-глі́ністае алеўры́та-глі́ністыя (неадуш.)
алеўры́та-глі́ністых (адуш.)
Т. алеўры́та-глі́ністым алеўры́та-глі́ністай
алеўры́та-глі́ністаю		 алеўры́та-глі́ністым алеўры́та-глі́ністымі
М. алеўры́та-глі́ністым алеўры́та-глі́ністай алеўры́та-глі́ністым алеўры́та-глі́ністых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пясча́на-глі́ністы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. пясча́на-глі́ністы пясча́на-глі́ністая пясча́на-глі́ністае пясча́на-глі́ністыя
Р. пясча́на-глі́ністага пясча́на-глі́ністай
пясча́на-глі́ністае		 пясча́на-глі́ністага пясча́на-глі́ністых
Д. пясча́на-глі́ністаму пясча́на-глі́ністай пясча́на-глі́ністаму пясча́на-глі́ністым
В. пясча́на-глі́ністы (неадуш.)
пясча́на-глі́ністага (адуш.)		 пясча́на-глі́ністую пясча́на-глі́ністае пясча́на-глі́ністыя (неадуш.)
пясча́на-глі́ністых (адуш.)
Т. пясча́на-глі́ністым пясча́на-глі́ністай
пясча́на-глі́ністаю		 пясча́на-глі́ністым пясча́на-глі́ністымі
М. пясча́на-глі́ністым пясча́на-глі́ністай пясча́на-глі́ністым пясча́на-глі́ністых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

рэгу́ры

(англ. regur, ад хіндзі regar = чарназём)

цёмнакаляровыя гліністыя глебы на базальтавых покрывах Дэканскага пласкагор’я ў Індыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

бахаты́ Ямы, дзе здабываюць гліну (Слаўг.).

□ ур. Бахаты (гліністыя кар'еры) каля в. Бязуевічы Слаўг.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

АЛІ́ТЫ

[ад ал(юміній) + ...літ(ы)],

1) прадукты выветрывання, складзеныя пераважна з гідравокіслаў алюмінію.

2) Гліністыя пароды, у якіх гліназёму больш, чым крэменязёму; прамежкавыя паміж глінай і баксітамі. Магчымая сыравіна для вытв-сці алюмасілікатных вогнетрывалых вырабаў.

т. 1, с. 261

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)