Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
Глускм., г.п.Глуск
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Глускг.п.Глуск, род. Глу́ска м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ГЛУСК,
гар. пасёлак, цэнтр Глускага р-на Магілёўскай вобл., на р. Пціч. Вузел аўтадарог на Бабруйск, Старыя Дарогі, Любань, Акцябрскі. За 170 км ад Магілёва, 33 км ад чыг. ст. Ратміравічы, на лініі Бабруйск—Акцябрскі. 8,5 тыс.ж. (1995).
У пісьмовых крыніцах упамінаецца з 2-й пал. 15 ст. як Стары Глуск (пазнейшы Глуск Пагарэлы); у 16—19 ст. — вядомы як Глуск Дубровіцкі. Належаў Гальшанскім, Хадкевічам, Палубінскім, Чартарыйскім, Радзівілам. У 16 ст. пабудаваны Глускі замак. У 18 ст. ў складзе Рэчыцкага пав. Мінскага ваяводства, з 1791 у Случарэцкім пав. Навагрудскага ваяводства. З 1793 у Рас. імперыі, мястэчка ў Бабруйскім пав. У 1864 меў каля 3 тыс.ж.; у 1897 каля 5328 ж., 500 дамоў, нар. вучылішча, касцёл, 2 царквы, 5 сінагог. У 1911 у Глуску 6680 ж., 3 гарбарныя з-ды, драўнянастружкавая мануфактура, 22 крамы. З 17.7.1924 цэнтр Глускага раёна, з 27.9.1938 — гар. пасёлак. У 1939 — 5125 ж. У Вял. Айч. вайну з 28.6.1941 акупіраваны ням.-фаш. захопнікамі, якія загубілі ў Глуску каля 3 тыс.чал. Вызвалены 27.6.1944 у ходзе Бабруйскай аперацыі 1944. У 1960 у Глуску знойдзены Глускі скарб. У 1962—66 у Бабруйскім р-не. У 1977 у Глуску 6,4 тыс.ж. Прадпрыемствы харч., дрэваапр. прам-сці.
4 сярэднія і 1 муз. школы, Дом культуры, 2 б-кі, бальніца, аптэка, амбулаторыя, камбінат быт. абслугоўвання, аддз. сувязі. Мемарыяльны комплекс землякам. Помнік двойчы Герою Сав. Саюза С.Ф.Шутаву. Магілы ахвяр фашызму.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Вяро́ўчына ’кавалак вяроўкі’ (КТС, Мат. Гом.), глуск.вяро́ўчына і вяроўчы́на ’тс’ (Янк. II). Да вяроўка (гл.). Утворана пры дапамозе суф. адзінкавасці ‑ін‑а.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сыро́мля ’сырасць’ (Нар. Гом.), ’сырое, мокрае (дрэва, сена, салома)’ (глуск., Янк. Мат.), ’сырыя дровы’ (Ян.), ’сырая, недагатаваная страва’ (Янк. 3.). Укр.палес.сиро́мля ’сырызна, нешта сырое’. Утворана ад сыры (гл.) па тыпу сухомля, сухмель, гл. сухмень.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Нагбом ’нагнуўшы вядро, збанок’ (піць) (Нас., ТСБМ, брасл., глуск., бялын., ДАБМ, камент. 145; полац., Нар. лекс.), нагбом і на́гбам ’тс’ (Сл. ПЗБ). Да нагба́ць ’нагнуць’ якое Насовіч лічыць вытворным ад гбаць (гл.); часцей ужываецца ў форме з перастаноўкай — набгом (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ На́бірка ’кошычак для збору ягад, звычайна з кары’ (докш., Янк. Мат., лунін., Шатал., кіраўск., Нар. сл.), набірак (глуск., бабр., Янк. 1), набірок (палеск., З нар. сл.), набірацца (докш., Янк. Мат.), набірушка (палеск., З нар. сл.); рус.набирка, набирок, набирушка. Ад набіриць, браць.