гарбу́ша

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. гарбу́ша гарбу́шы
Р. гарбу́шы гарбу́ш
Д. гарбу́шы гарбу́шам
В. гарбу́шу гарбу́ш
Т. гарбу́шай
гарбу́шаю		 гарбу́шамі
М. гарбу́шы гарбу́шах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

гарбу́ша, -ы, мн. -ы, -бу́ш, ж.

Марская прамысловая рыба сямейства ласасёвых.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гарбу́ша ж., зоол. горбу́ша

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гарбу́ша, ‑ы, ж.

Марская прамысловая рыба сямейства ласасёвых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГАРБУ́ША

(Oncorhynchus gorbuscha),

прахадная рыба сям. ласасёвых атр. ласосепадобных. Пашырана ў паўн. ч. Ціхага ак. і прылеглай ч. Паўн. Ледавітага ак., на Пд — па амер. узбярэжжы да Каліфорніі, па азіяцкім — да Карэі. Акліматызавана ў Баранцавым і Белым м., у раёне Ньюфаўндленда. На нераст ідзе ў рэкі з быстрай плынню.

Даўж. цела да 68 см (сярэдняя даўж. каля 50 см, маса 1,5 кг). Самы дробны прадстаўнік роду ціхаакіянскіх ласосяў. Афарбоўка ў моры серабрыстая, на хваставым плаўніку дробныя цёмныя плямінкі; у рацэ з’яўляюцца цёмныя плямы на спіне, баках і галаве. Перад нерастам галава і плаўнікі амаль чорныя, цела карычняватае, бруха белае, у самцоў на спіне вырастае горб (адсюль назва), сківіцы загінаюцца крукападобна, на іх вырастаюць вял. зубы. Ікра буйная (дыяметрам да 8 мм). Пасля нерасту гіне. Маляўкі жывуць у гнёздах, потым скочваюцца ў мора, дзе кормяцца ракападобнымі, дробнай рыбай. Мае вял. прамысл. значэнне.

т. 5, с. 57

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гарбу́ша ж (рыба) Búckellachs m -es, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Гарбу́ша ’рыба гарбуша’ (БРС), укр. горбу́ша. Новае запазычанне з рус. горбу́ша ’рыба гарбуша’. У рус. мове гэта слова вядома ўжо ў слоўніках канца XVIII ст. Паводле Шанскага (1, Г, 130), гэта слова ў рус. мове з’явілася спачатку ў далёкаўсходніх дыялектах. Назва дадзена рыбе за вялікі горб, які вырастае ў самцоў. Гл. Шанскі, там жа.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

горбу́ша зоол. гарбу́ша, -шы ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

humpback salmon [ˌhʌmpbækˈsæmən] n. zool. гарбу́ша

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ласасёвы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да ласося. Ласасёвая ікра. // Звязаны з лоўляй і развядзеннем ласося. Ласасёвая пуціна. Ласасёвы гадавальнік.

2. у знач. наз. ласасёвыя, ‑ых. Сямейства рыб, да якога адносяцца ласось, сіг, гарбуша, кета і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)