Галубы́

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Галубы́
Р. Галубо́ў
Д. Галуба́м
В. Галубы́
Т. Галуба́мі
М. Галуба́х

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

галу́ба

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. галу́ба галу́бы
Р. галу́бы галу́б
Д. галу́бе галу́бам
В. галу́бу галу́б
Т. галу́бай
галу́баю		 галу́бамі
М. галу́бе галу́бах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

ГАЛУБЫ́,

вёска ў Мастоўскім р-не Гродзенскай вобл., на беразе р. Нёман. Цэнтр сельсавета і калгаса. За 33 км на ПнУ ад г. Масты, 93 км ад Гродна, 25 км ад чыг. ст. Ражанка. 355 ж., 98 двароў (1996). Сярэдняя школа, клуб, б-ка, бальніца, камбінат быт. абслугоўвання, аддз. сувязі.

т. 4, с. 473

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

го́луб

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. го́луб галубы́
Р. го́луба галубо́ў
Д. го́лубу галуба́м
В. го́луба галубо́ў
Т. го́лубам галуба́мі
М. го́лубе галуба́х
Кл. го́лубе -

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

Галубы́ ’блакітны’ (Сцяшк. МГ). Рус. голубой, укр. дыял. голуби́й лічацца ўтварэннем ад *golǫbь ’голуб’ (па блакітнаму колеру пер’я). Гл. Булахоўскі, Семас. этюды, 170; Фасмер, 1, 432; Шанскі, 1, Г, 121–122. У бел. мове гэта назва колеру даволі рэдкая. Больш звычайнае запазычанне з польск. блакітны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГАЛУБЫ́ СВО́ЙСКІЯ,

птушкі сямейства галубоў атр. голубападобных. Паходзяць ад дзікага шызага голуба (Columba livia). Вядома больш за 150 парод галубоў свойскіх, якія падзяляюцца на паштовых, спартыўных, дэкаратыўных і мясных. Паштовыя галубы свойскія (чырвоны паштар, бельгійскія) здольныя пралятаць да 1000 км са скорасцю 100 км/гадз. Раней іх выкарыстоўвалі для сувязі. Спартыўных (мікалаеўскі, нежынскі, курскі і інш.) і дэкаратыўных галубоў свойскіх (дутышы, паўліны, якабіны, турманы, чайкі і інш.) гадуюць аматары дзеля хуткага палёту, прыгожага апярэння, своеасаблівай формы цела і буркавання. Мясных галубоў свойскіх (карно, кінг, рымскія і інш.) у многіх краінах гадуюць на мяса.

Жывая маса мясных галубоў 700—1100 г, самак 600—700 г. Спароўванне з 5-месячнага ўзросту. Наседжваюць яйцы галубка і голуб 18 сутак. Бацькі выкормліваюць птушанят «валлёвым малаком» (малакападобнай кашкай). У 30—40-дзённым узросце выкарыстоўваюцца на мяса.

т. 4, с. 473

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

падзяўбці́, -дзяўбу́, -дзяўбе́ш, -дзяўбе́; -дзяўбём, -дзеўбяце́, -дзяўбу́ць; -дзёўб, -дзяўбла́, -ло́; -дзяўбі́; -а́ны; зак., што.

1. Здзяўбці ўсё.

Галубы падзяўблі ўвесь корм.

2. Дзяўбці некаторы час.

Крыху падзяўблі і зніклі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

буркава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; незак.

1. Утвараць характэрныя для галубоў гукі.

Галубы буркуюць.

2. перан. Лагодна і пяшчотна размаўляць (жарт.).

Маладыя буркуюць у куточку.

|| наз. буркава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

bird of peace

го́луб -а m., pl. галубы́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пабуркава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак.

Буркаваць некаторы час. Пабуркавалі галубы і паляцелі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)