гадзю́ка

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. гадзю́ка гадзю́кі
Р. гадзю́кі гадзю́к
Д. гадзю́цы гадзю́кам
В. гадзю́ку гадзю́к
Т. гадзю́кай
гадзю́каю		 гадзю́камі
М. гадзю́цы гадзю́ках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

гадзю́ка, -і, ДМ -дзю́цы, мн. -і, -дзю́к, ж.

1. Ядавітая змяя з чорнай зігзагападобнай паласой уздоўж спіны.

2. перан. Пра небяспечнага, шкоднага чалавека (разм., лаянк.).

Не жанчына, а г.

|| прым. гадзю́чы, -ая, -ае.

Гадзючая скура.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гадзю́ка ж.

1. зоол. гадю́ка;

2. разг., бран., см. га́дзіна 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гадзю́ка, ‑і, ДМ ‑дзюцы; Р мн. ‑дзюк; ж.

1. Ядавітая змяя шэрага колеру з чорнай зігзагападобнай паласой уздоўж спіны. А гэтым часам пры сасонцы Гадзюка грэецца на сонцы, — Блішчыць на ёй узор лускі. Крапіва. Вялікая светла-шэрая гадзюка з выразным чорным узорам на спіне гналася па сцежцы за травяной жабай. В. Вольскі.

2. Разм. лаянк. Пра небяспечнага шкоднага чалавека. Людзі маўчалі: такі час, можа знайсціся гадзюка якая, і тады памінай, як чалавека звалі. Шчарбатаў.

•••

Гадзюка падкалодная — тое, што і змяя падкалодная (гл. змяя).

Прыгрэць гадзюку на (сваіх) грудзях гл. прыгрэць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гадзю́ка ж

1. (змяя) Ótter f -, -n, Viper [´vi:-] f -, -n;

2. (пра чалавека) Schéusal n -s, -e, gíftige Nátter

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ГАДЗЮ́КА ЗВЫЧА́ЙНАЯ

(Vipera berus),

ядавітая змяя сям. гадзюкавых, атр. лускаватых. Пашырана ў Паўн. Еўразіі і Сярэдняй Еўропе. Насяляе лясную і лесастэпавую зоны, пераважна мяшаныя лясы з палянамі і добрым травастоем, узлескі, высечкі, зарослыя горы, балоты, берагі рэк і азёр. Часта трапляецца ў агародах, радзей на лугах, у сухіх хваёвых барах і ельніках-зеленамошніках. На Беларусі — усюды. Аселая.

Даўж. да 85 см, самкі даўжэйшыя за самцоў. Уздоўж спіны цёмная зігзагападобная паласа. Зверху тулава шэрае, чырвона-бурае, чорнае; бруха шэрае, бурае, чорнае, зрэдку плямістае. На галаве іксападобны малюнак. Кончык хваста жаўтаваты або чырванаватааранжавы. На верхняй сківіцы 1—2 ядавітыя зубы. Корміцца мышамі, палёўкамі, жабамі, яшчаркамі, птушанятамі, моладзь — беспазваночнымі. Палюе пераважна ўначы. Яйцажывародная. Укус балючы, выклікае працяглае недамаганне. Аб’ект адлову для атрымання змяінага яду.

т. 4, с. 422

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

adder [ˈædə] n. гадзю́ка

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

га́дзіна, -ы, мн. -ы, -дзін, ж.

1. Тое, што і гадзюка (у 1 знач.).

2. Той, хто выклікае да сябе агіду (пагард.).

Фашысцкая г.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

asp [æsp] n. zool. ядаві́тая змяя́; гадзю́ка

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

гадю́ка прям., перен. гадзю́ка, -кі ж.; га́дзіна, -ны ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)