вы́хлап
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
вы́хлап |
вы́хлапы |
| Р. |
вы́хлапу |
вы́хлапаў |
| Д. |
вы́хлапу |
вы́хлапам |
| В. |
вы́хлап |
вы́хлапы |
| Т. |
вы́хлапам |
вы́хлапамі |
| М. |
вы́хлапе |
вы́хлапах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́хлап, -у, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
Выхад адпрацаваных газаў з цыліндра рухавіка ўнутранага згарання праз выхлапную трубу.
|| прым. выхлапны́, -а́я, -о́е.
В. газ.
В. клапан.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́хлап, -пу м., тех. вы́хлоп
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́хлап, ‑у, м.
Выхад адпрацаваных газаў з цыліндраў рухавіка ўнутранага згарання праз выхлапную трубу. Машына пакаціла. Сіні дым з выхлапу.. тхнуў у твар. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́хлап м. тэх. Áuspuff m -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
вы́хлоп техн. вы́хлап, -пу м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
wydech, ~u
м.
1. выдых;
2. тэх. выхлап
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Áuspuff
m -(e)s, -püffe
1) тэх. вы́хлап, вы́дзьмух
2) тэх. выдзьмухо́вая труба́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Пу́хаць ’брадзіць, кіснуць; бурчаць’ (шчуч., лід., Сл. ПЗБ), ’пыхкаць, сапці’: наесца да пухае (ТС), ’лопацца’: порхаўка пухаіць (круп., Сл. ПЗБ), пухаюць пупышкі (брасл., там жа), пу́хкаць ’тс’ (там жа), укр. пу́хкати ’пыхкаць’, рус. пу́хать ’тс’, польск. puchać ’выпускаць дух; распаўсюджваць водар, смурод’, в.-луж. puchać ’пыхкаць’, н.-луж. puchaś ’цяжка дыхаць; дуць, выдуваць’, славен. púhati ’пыхкаць; дзьмуць; курыць’, серб.-харв. пу́хати ’дуць; смуродзіць’, балг. пу́хам, пу́хкам ’ўзбіваць; пыхкаць, выпускаць з шумам паветра, дым’, макед. пуфка ’ўздыхаць; фыркаць; вуркатаць’. Прасл. *puxati ад гукапераймальнай асновы *pux‑ (гл. пух), якую узводзяць да і.-е. *pou‑s‑, што імітуе рэзкі выхлап, выдых і пад.; роднаснае літ. pū̃sti, pùsti ’дуць, надувацца; сапці’, лат. pùst ’тс’ (Фасмер, 3, 414; Скок, 3, 70; Шустар-Шэўц, 2, 1188), параўноўваюць таксама з грэч. φῡσάω ’тс’ (Фурлан–Бязлай, 3, 134; Сной, 514). З іншым варыянтам кораня гл. пы́хаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
exhaust
[igˈzɔst]
1.
v.t.
1) вычэ́рпваць (ваду́, цярплі́васьць)
2) по́ўнасьцю тра́ціць, вычэ́рпваць (гро́шы, запа́сы)
3) стамля́ць, мардава́ць, зьнясі́льваць
4) выця́гваць, выпампо́ўваць паве́тра
5) вычэ́рпваць (тэ́му)
6) спусташа́ць (гле́бу)
2.
v.i.
выхо́дзіць (пра газ)
3.
n.
1) Tech. вы́хлап -у m., выхлапна́я труба́, вы́пуск -у m.
2) Tech. адпрацава́ная па́ра (газ, паве́тра)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)