вы́вернуць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́верну вы́вернем
2-я ас. вы́вернеш вы́вернеце
3-я ас. вы́верне вы́вернуць
Прошлы час
м. вы́вернуў вы́вернулі
ж. вы́вернула
н. вы́вернула
Загадны лад
2-я ас. вы́верні вы́верніце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́вернуўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́вернуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак.

1. што з чаго. Варочаючы, выняць, выцягнуць.

В. пень з коранем.

2. што. Надаць неўласцівы паварот, вывіхнуць (разм.).

В. нагу.

3. каго-што з чаго. Валячы, перакульваючы, выдаліць адкуль-н. (разм.).

В. вядро вады.

В. седака з калёс.

4. што. Перавярнуць унутраным бокам наверх.

В. кішэні.

В. навалачку.

|| незак. вываро́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́вернуць сов.

1. (наизнанку) вы́вернуть, вы́воротить;

2. (вынуть, ворочая) вы́воротить;

3. (вывихнуть) вы́вернуть;

4. вы́плеснуть, вы́лить; вы́сыпать; вы́тряхнуть; вы́валить;

◊ в. душу́ — вы́вернуть ду́шу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́вернуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., каго-што.

1. Перавярнуць унутраным бокам наверх. Вывернуць навалачку. □ Міхась скінуў кажух, вывернуў уверх шэрсцю і накінуў на сябе. Колас.

2. Варочаючы, выняць, выцягнуць; вырыць. Вывернуць пянёк з коранем. □ І першацвет далікатны парэчкавы, І чарназём той, што вывернуў крот, — Тры гады не ўдыхаў. Барадулін. // Падаць неўласцівы паварот; вывіхнуць. Вывернуць нагу.

3. Разм. Выліць, высыпаць, перакуліўшы пасудзіну; вываліць, выкуліць. Вывернуць вядро вады. □ За якую гадзіну назбіраў поўны кошык, а грыбоў у гэтай мясцінцы яшчэ многа. Прыйшлося вывернуць кошык, паадразаць ножкі і пакінуць толькі шапачкі. С. Александровіч. // Выкуліць з саней, лодкі і пад. [Янка:] — Ну, садзімся! Марыська, наперад за фурмана. Бяры лейцы ў рукі ды моцна трымай, каб не вывернулі! Чарот.

•••

Вывернуць душу — падзяліцца з кім‑н. сваімі перажываннямі, думкамі і пад.; расказаць усё да канца, выказаць самае запаветнае. Поўны трывогі,.. [Скуратовіч] меў патрэбу вывернуць перад кім сваю душу. Чорны. Мне хацелася гаварыць і гаварыць, нават душу вывернуць, каб Марылька паверыла кожнаму майму слову. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́вернуць

1. (вывінціць) (her)áusschrauben vt;

2. (вывіхнуць) áusrenken vt; vertréten* vt (нагу);

3. (навыварат) wénden vt; auf die línke Séite kéhren

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вываро́чваць гл. вывернуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

павываро́чваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

Вывернуць усё, многае.

П. навалачкі.

П. карчы.

Ураган павыварочваў дрэвы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́куліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., каго-што (разм.).

Выкінуць, вывернуць.

В. з лодкі.

|| незак. выку́льваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вываро́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да вывернуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́воротить сов.

1. (поворачивая, вытащить) вы́вернуць, мног. павываро́чваць;

вы́воротить ка́мень из земли́ вы́вернуць ка́мень з зямлі́;

2. (вывихнуть) разг. вы́круціць, мног. павыкру́чваць, вы́вернуць, мног. павываро́чваць;

3. (наизнанку) разг. вы́вернуць, мног. павываро́чваць;

вы́воротить тулу́п ше́рстью наве́рх вы́вернуць кажу́х по́ўсцю наве́рх;

4. (опрокинуть) прост. абярну́ць, мног. паабаро́чваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)