во́сем
лічэбнік, колькасны
|
мн. |
| - |
| Н. |
во́сем |
| Р. |
васьмі́ |
| Д. |
васьмі́ |
| В. |
во́сем |
| Т. |
васьмю́ |
| М. |
васьмі́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
во́сем, васьмі, Т васьмю́, ліч. кольк.
Лік, лічба і колькасць 8.
|| парадк. во́сьмы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
во́сем (род. васьмі́) во́семь;
у в. разо́ў — в во́семь раз, вво́сьмеро;
у в. сто́лак — вво́сьмеро
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
во́сем, васьмі, Т васьмю, ліч. кольк.
Лік і лічба 8. Да васьмі дадаць два. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 8. Восем рублёў. Восем працэнтаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Восем (БРС, Яруш., Бяльк., КТС, Шат.). Рус. во́семь, укр. ві́сім, ст.-рус., ст.-слав. осмь ’восем’, балг. о́съм, серб.-харв. о̏сам, славен. ósem, чэш. osm, славац. osem, польск. ośm, в.-луж. wosom, н.-луж. wosym. Прасл. *osmь ’восем’ — новаўтварэнне ад osmъ ’восьмы’, падобна šestь : šestъ, devętь : devętъ і г. д. (Праабражэнскі, 1, 99; Фасмер, 1, 231). І.‑е. *ok̑tō(u); параўн. літ. aštuonì, лат. astuôni, ст.-інд. aṣṭā́u, aṣtã́, авест. ašta, арм. utʼ, грэч. ὀκτώ, лац. octō, гоц. ahtáu, ірл. ocht, тахар. okadh (Траўтман, 15; Торп, 8; Майргофер, 1, 63). У і.-е. *ok̑tōu ’восем’ бачаць форму пар. л. ад *oketā ’барана’, першапачаткова ’чатырохзубая’ (літ-ру гл. Фасмер, там жа). Гл. таксама Махэк₂, 419; Шанскі, 1, В, 170; Супрун, Числит., 11 і наст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
уво́сьмера, прысл.
У восем разоў, у восем частак.
Скласці паперу ў.
У. больш.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
васьмігадо́вы, -ая, -ае.
1. Якому споўнілася восем гадоў.
В. сын.
2. Тэрмінам у восем гадоў.
В. стаж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
васьмігадзі́нны, -ая, -ае.
1. Працягласцю ў восем гадзін.
В. рабочы дзень.
2. Прызначаны на восем гадзін (разм.).
В. параход.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
во́семью нареч. (об умножении) во́сем у…;
во́семью во́семь во́сем у во́сем.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)