Вечная ісціна 3/66

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Вечная мерзлата 3/66, 399; 6/348

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ВЕ́ЧНАЯ МЕРЗЛАТА́,

шматгадовая мерзлата, верхні слой зямной кары з устойлівымі адмоўнымі тэмпературамі на працягу тысяч гадоў; частка крыясферы. Пашырана ў арктычным і антарктычным паясах, часткова ва ўмераным поясе, дзе існуе рэзка кантынентальны клімат. Развіта таксама пад покрыўнымі і горнымі ледавікамі. У зоне вечнай мерзлаты горныя пароды сцэментаваны замёрзлай вільгаццю. Магутнасць слоя з адмоўнымі т-рамі дасягае 4 км у Антарктыдзе, 1,5 км у Арктыцы. Пашырана на пл. каля 35 млн. км², у т. л. 11 млн. км² у Сібіры. На тэр. Беларусі існавала ў ледавіковыя эпохі. Слядамі вечнай мерзлаты з’яўляюцца крыягенныя тэкстуры, што захаваліся ў горных пародах, — псеўдамарфозы на месцы ледзяных кліноў і маразабойных шчылін, сляды цячэння і сціскання расталага грунту і інш. З часоў дэградацыі вечнай мерзлаты ў рэльефе захаваліся тэрмакарставыя западзіны і катлавіны азёр, псеўдатэрасы, валы і інш. Вечную мерзлату вывучае крыялогія.

А.Ф.Санько.

т. 4, с. 134

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мерзлата́ ж. мерзлота́;

ве́чная м. —, геол. ве́чная мерзлота́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мерзлота́ мерзлата́, -ты́ ж.;

ве́чная мерзлота́ ве́чная мерзлата́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ве́чны, -ая, -ае.

1. Які існуе заўсёды, спрадвеку; які не перастае існаваць.

Вечная матэрыя.

Вечныя снягі.

Вечная слава героям.

2. Бестэрміновы.

Перадаць баявы сцяг на вечнае захаванне.

3. Які пастаянна паўтараецца.

Вечныя спрэчкі.

◊

Заснуць вечным сном (кніжн.) — памерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мерзлата́, -ы́, ДМ -лаце́, ж.

Прамёрзлая глеба, прамёрзлы стан глебы.

Вечная м.

|| прым. мярзло́тны, -ая, -ае.

Мярзлотная станцыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

permafrost [ˈpɜ:məfrɒst] n. ве́чная мерзлата́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ве́чны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ве́чны ве́чная ве́чнае ве́чныя
Р. ве́чнага ве́чнай
ве́чнае		 ве́чнага ве́чных
Д. ве́чнаму ве́чнай ве́чнаму ве́чным
В. ве́чны (неадуш.)
ве́чнага (адуш.)		 ве́чную ве́чнае ве́чныя (неадуш.)
ве́чных (адуш.)
Т. ве́чным ве́чнай
ве́чнаю		 ве́чным ве́чнымі
М. ве́чным ве́чнай ве́чным ве́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ве́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ве́чны ве́чная ве́чнае ве́чныя
Р. ве́чнага ве́чнай
ве́чнае		 ве́чнага ве́чных
Д. ве́чнаму ве́чнай ве́чнаму ве́чным
В. ве́чны (неадуш.)
ве́чнага (адуш.)		 ве́чную ве́чнае ве́чныя (неадуш.)
ве́чных (адуш.)
Т. ве́чным ве́чнай
ве́чнаю		 ве́чным ве́чнымі
М. ве́чным ве́чнай ве́чным ве́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)