веліча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каго.

1. Называць па імені і па бацьку, па званні і пад.

2. Ушаноўваць віншавальнай песняй (у народных абрадах; уст.).

|| наз. веліча́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

веліча́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. веліча́ю веліча́ем
2-я ас. веліча́еш веліча́еце
3-я ас. веліча́е веліча́юць
Прошлы час
м. веліча́ў веліча́лі
ж. веліча́ла
н. веліча́ла
Загадны лад
2-я ас. веліча́й веліча́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час веліча́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

веліча́ць несов. (чествовать) велича́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

веліча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго.

1. Называць па імені і па бацьку, па званню і пад. Памочнік саліднага дзядзькі ўважліва і пільна паглядзеў на зайшоўшага чалавека і вельмі сур’ёзна пацікавіўся, як падарожнага завуць-велічаюць. Вірня.

2. Уст. Віншаваць песнямі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

веліча́нне ср. велича́ние; см. веліча́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

веліча́цца, ‑аецца; незак.

Зал. да велічаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

веліча́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. велічаць (у 1 знач.).

2. Уст. Віншаванне песнямі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ухмыльну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Разм. Усміхнуцца. — Як вас мы будзем велічаць? — спытала.. [Вера Пятроўна], лагодна ўхмыльнуўшыся і не спускаючы вачэй з новага шафёра. Кулакоўскі. [Жэня] крыва ўхмыльнулася, паўтарыла горка, насмешліва: — «Жонка»!.. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ляле́біць ’песціць, даглядаць’ (Бяльк.). Да ляле́яць (гл.). Зычны ‑б‑ замест ‑й, відаць, пад уплывам польск. uwielbić ’горача любіць’, ’пакланяцца’ ці бел. ⁺вяле́біць (параўн. ст.-бел. велбити, вельбити ’славіць, праслаўляць’, ’велічаць, узвялічваць’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Выліча́ць ’плакаць, галасіць’ (Жд., 2). Гл. велічаць (г. зн. плакаць, прыгаворваючы або «велічаючы» каго-небудзь). Адносна разыходжання значэнняў параўн. хула і хвала (напр.: «Хула табе, Божухна!» — Шн., 1), якія прапаноўваюць аб’яднаць пад агульным значэннем ’гаварыць’ (Фасмер, 4, 283).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)