Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ва́пна, -ы, ж.
Вокіс кальцыю — рэчыва белага колеру, якое здабываецца з вапняку.
Гашаная в.
Даламітавая в.
|| прым.ва́пнавы, -ая, -ае.
В. завод.
В. раствор.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ва́пнаж.и́звесть; разг. извёстка;
○ гасі́ць ~ну — гаси́ть и́звесть;
га́шаная в. — гашёная и́звесть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ва́пна, ‑ы, ж.
Рэчыва белага колеру, якое здабываецца з вапняку. Даламітная вапна. □ Сцены будынкаў і платы ад вуліцы пабелены вапнай.Козел.
•••
Гасіць вапнугл. гасіць.
Гашаная вапна — вапна, атрыманая ў выніку спалучэння нягашанай вапны з вадой.
Нягашаная вапна — вапна ў бязводным стане.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вапна 2/592, 593; 3/218; 5/136, 282, 297; 12/476
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
ва́пнаж. Kalk m -(e)s, -e;
хло́рная ва́пна Chlórkalk [kl-] m;
га́шаная ва́пна gelöschter Kalk
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ВА́ПНА,
вяжучае рэчыва, якое атрымліваюць абпальваннем вапняку, мелу і інш. вапнава-магнезіяльных горных парод. Адрозніваюць вапну паветраную (цвярдзее толькі на паветры) і гідраўлічную (цвярдзее і ў вадзе). Паветраная вапна мае ў асн. аксіды кальцыю і магнію, гідраўлічная — дадаткова сілікаты, алюмінаты і фераты кальцыю. Паветраную вапну падзяляюць на нягашаную (кіпелку, гл.Кальцыю аксід) і гашаную (пушонку, гл.Кальцыю гідраксід). Выкарыстоўваецца ў буд-ве, вытв-сці сілікатнай цэглы, для ачысткі цукровабурачнага соку, вапнавання глебы і інш.
