Ва́лі

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, нескланяльны

адз.
Н. Ва́лі
Р. Ва́лі
Д. Ва́лі
В. Ва́лі
Т. Ва́лі
М. Ва́лі

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

валі́ць², 1 і 2 ас. не ўжыв., ва́ліць; незак.

1. Ісці, рухацца натоўпам або па́даць, паднімацца ў вялікай колькасці (разм.).

Натоўп валіць.

Пара валіць.

2. заг. валі(це). Ужыв. як пабуджэнне да дзеяння (разм.).

Ну, валі ў магазін!

3. што. Качаючы, збіваць з воўны.

В. валёнкі.

|| зак. павалі́ць, -валю́, -ва́ліш, -ва́ліць (да 1 і 3 знач.) і звалі́ць, -валю́, -ва́ліш, -ва́ліць; -ва́лены (да 3 знач.).

Паваліў снег.

Паваліць (зваліць) усю воўну.

|| наз. вале́нне, -я, н. (да 3 знач.).

В. сукна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ва́лі

(тур. vali, ад ар. vali)

1) правіцель вілаету ў Турцыі;

2) генерал-губернатар у Іране.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

валі́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. валю́ ва́лім
2-я ас. ва́ліш ва́ліце
3-я ас. ва́ліць ва́ляць
Прошлы час
м. валі́ў валі́лі
ж. валі́ла
н. валі́ла
Загадны лад
2-я ас. валі́ валі́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час ва́лячы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

Валяй! ’шпар!, валі!’ (КТС). З рус. валяй ’валі, шпар, дзейнічай’ (разм.), якое да валяць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аджава́ць сов. отжева́ть;

◊ цяля́ты язы́к ~ва́лі — язы́к проглоти́л

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зба́лаваць сов. избалова́ть;

бацькі́ ~валі дзіця́ — роди́тели избалова́ли ребёнка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

неацэ́нны, ‑ая, ‑ае.

Надзвычай важны. Неацэнны набытак. Неацэнная дапамога. □ Валі здавалася, што галоўнае цяпер — выратаваць маёмасць друкарні: неацэнны шрыфт, вярстаткі, валікі. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

здратава́ць сов. (исковеркать, повредить) истопта́ть, вы́топтать;

ко́ні ~ва́лі пасе́вы — ко́ни истопта́ли (вы́топтали) посе́вы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насо́ваць сов. насова́ть;

~валі ро́зных рэ́чаў у чамада́н — насова́ли ра́зных веще́й в чемода́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)