БЯРО́ЗА-1,
вадасховішча ў Беларусі, у Бярозаўскім р-не Брэсцкай вобл., за 13 км на ПнУ ад г. Бяроза. На р. Жыгулянка (левы прыток Яселвды, у бас. Прыпяці), за 14 км уверх па цячэнні ад упадзення ў воз. Чорнае. Створана ў 1986. Пл. 17,74 км², даўж. 6,4 км, найб. шырыня 3,6 км, найб. глыб. 6,6 м. Аб’ём вады 31,9 млн. м³. Выкарыстоўваецца для арашэння і рыбагадоўлі.
т. 3, с. 409
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
стро́мкі, -ая, -ае.
1. Круты, абрывісты.
С. ўзгорак.
2. Роўны і высокі.
Стромкая бяроза.
|| наз. стро́мкасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
серабры́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́цца; незак.
1. Зіхацець сярэбраным бляскам.
Серабрыцца бяроза на сонцы.
2. Сівець, зіхацець сівізной.
Скроні серабрацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ка́рлікавы, -ая, -ае.
1. гл. карлік.
2. У назвах парод жывёл, відаў раслін, якія вызначаюцца малымі памерамі.
Карлікавая антылопа.
Карлікавая бяроза.
|| наз. ка́рлікавасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пахі́лы, -ая, -ае.
1. Які пахіліўся, пакасіўся.
Пахілая бяроза.
Пахілая будыніна.
2. Згорблены (пра чалавека).
3. Які паступова паніжаецца, пакаты.
П. ўзгорак.
|| наз. пахі́ласць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бяро́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.
1. гл. бяроза.
2. Травяністая расліна сямейства бярозкавых з павойным сцяблом і белымі ці ружовымі кветкамі.
|| прым. бяро́зкавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
birch [bɜ:tʃ] n.
1. бяро́за;
the birch grove бярэ́знік, беразня́к
2. the birch лупцо́ўка
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
то́ўсты, -ая, -ае.
1. Вялікі, значны ў аб’ёме, у абхваце, папярочным сячэнні.
Тоўстая бяроза.
Тоўстая вяроўка.
2. Які мае мажную, паўнацелую фігуру.
Т. чалавек.
3. Пра голас, гук: нізкі, густы.
|| наз. таўшчыня́, -і́, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Бяро́за. Рус. берёза, укр. бере́за, польск. brzoza, чэш. břiza, балг. бре́за, серб.-харв. бре̏за і г. д. Прасл. *berza ’бяроза’. І.‑е. *bherāxg̑‑. Параўн. літ. béržas, лат. bęr̃zs, ст.-інд. bhūrjáḥ, ст.-ісл. bjǫrk, ст.-в.-ням. birihha ’бяроза’. І.‑е. корань, як думаюць, азначаў ’белы, светлы’: бяроза — *’светлае дрэва’. Сюды ж адносіцца і *berstъ ’бераст’. Праабражэнскі, 1, 24; Бернекер, 52; Фасмер, 1, 154; Брукнер, 45; Слаўскі, 1, 47; Махэк₂, 74 (апошні некалькі іначай). Да выразу бяро́завая каша, гл. Скрыпнік, Мовознавство, 1967, № 2, 83.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
танкасло́йны, ‑ая, ‑ае.
Спец.
1. Які складаецца з тонкіх слаёў (пра драўніну). Танкаслойная сасна. Танкаслойная бяроза.
2. Які наносіцца тонкім слоем на што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)