бы́ты

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. бы́ты бы́тая бы́тае бы́тыя
Р. бы́тага бы́тай
бы́тае
бы́тага бы́тых
Д. бы́таму бы́тай бы́таму бы́тым
В. бы́ты (неадуш.)
бы́тага (адуш.)
бы́тую бы́тае бы́тыя (неадуш.)
бы́тых (адуш.)
Т. бы́тым бы́тай
бы́таю
бы́тым бы́тымі
М. бы́тым бы́тай бы́тым бы́тых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бы́ты

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, незакончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. бы́ты бы́тая бы́тае бы́тыя
Р. бы́тага бы́тай
бы́тае
бы́тага бы́тых
Д. бы́таму бы́тай бы́таму бы́тым
В. бы́ты (неадуш.)
бы́тага (адуш.)
бы́тую бы́тае бы́тыя (неадуш.)
бы́тых (адуш.)
Т. бы́тым бы́тай
бы́таю
бы́тым бы́тымі
М. бы́тым бы́тай бы́тым бы́тых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прызабы́ць, -бу́ду, -бу́дзеш, -бу́дзе; -бы́ты; зак., каго-што (разм.).

Крыху забыць, не поўнасцю захаваць у памяці.

Многае п.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раздабы́ць, -бу́ду, -бу́дзеш, -бу́дзе; раздабы́ў, -была́, -ло́; -бу́дзь; -бы́ты; зак., каго-што (разм.).

Здабыць, дастаць з цяжкасцямі.

Р. зброю.

Р. харчы.

|| незак. раздабыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перабы́ць, -бу́ду, -бу́дзеш, -бу́дзе; -бу́дзь; -бы́ты; зак. (разм.).

1. што і без дап. Пражыць нейкім чынам, перачакаць нейкі час, да якой-н. пары.

П. ноч у знаёмых.

2. Пабываць у розны час дзе-н. — пра ўсіх, многіх або пабываць у каго-н. у руках — пра ўсё, многае.

За апошні час тут перабыло многа людзей.

Колькі кніг перабыло ў яго руках.

|| незак. перабыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

здабы́ць, -бу́ду, -бу́дзеш, -бу́дзе; -бу́дзь; -бы́ты; зак., што.

1. Дастаць, набыць.

З. цяслярны інструмент.

З. каштоўныя звесткі.

2. Дастаць з нетраў зямлі.

З. каменны вугаль.

З. нафту.

3. перан. Дабіцца чаго-н. шляхам барацьбы, настойлівасці, працы і пад.

З. славу.

З. перамогу ў баях.

Здабыць корань — у матэматыцы: выканаць дзеянне, адваротнае ўзвядзенню ў ступень.

З. корань з ліку.

|| незак. здабыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. здабы́ча, -ы, ж.

Адправіцца на здабычу (на паляванне, на промысел).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

забы́ць, -бу́ду, -бу́дзеш, -бу́дзе; -бу́дзь; -бы́ты; зак.

1. каго-што або пра каго-што, на каго-што або аб кім-чым. Перастаць помніць; страціць успамін пра каго-, што-н.

З. старое (пра старое, на старое).

З. і думаць пра гэта (перастаць успамінаць, спадзявацца на што-н.).

2. што, пра каго-што, аб кім-чым і з інф. Упусціць з памяці, не ўспомніць.

З. адрас знаёмага.

З. пра даручэнне (аб даручэнні).

3. каго-што. Пакінуць дзе-н., не захапіць з сабой па няўважлівасці.

З. парасон у аўтобусе.

Што я там забыў? (нашто мне там быць; няма чаго мне там рабіць; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)